Kifid: arrest van Europese Hof van Justitie leidt tot uitbreiding ambtshalve toetsing

Bij de beoordeling van klachten is het gebruikelijk dat Kifid inhoudelijk nagaat of er sprake is van oneerlijke bedingen (voorwaarden). Deze ambtshalve toetsing wordt nu uitgebreid naar aanleiding van het Occidental-arrest van het Europese Hof van Justitie. Kifid zal vanaf nu ook nagaan of de betrokken consument vóór het aangaan van de overeenkomst kennis heeft kunnen nemen van alle relevante voorwaarden, zo blijkt uit de vandaag gepubliceerde uitspraak GC 2023-0535. Vanwege het belang van deze uitspraak en de impact hiervan voor de klachtbehandeling is beroep tegen deze uitspraak mogelijk.

Wanneer Kifid oordeelt over klachten die betrekking hebben op een consumentenovereenkomst dan toetst Kifid aan het Nederlandse en Europese consumentenrecht. In lijn met de Europese richtlijn oneerlijke bedingen gaat Kifid na of de bedingen waarop een financiële dienstverlener zich beroept mogelijk oneerlijk zijn. Is er sprake van een oneerlijk beding, dan is deze niet van toepassing en kan een financiële dienstverlener zich daar niet op beroepen.

Vóóraf kennis kunnen nemen

In lijn met het Occidental-arrest van 20 april 2023 gaat de Geschillencommissie na of de consument vóór het aangaan van de overeenkomst kennis heeft kunnen nemen van alle relevante bedingen en of de consument de gevolgen hiervan kon beoordelen. Wanneer vaststaat dat een consument voor het sluiten van een overeenkomst geen kennis heeft kunnen nemen van de voorwaarden, dan is dat van betekenis voor de beoordeling of er mogelijk sprake is van een oneerlijk beding.

Niet voldaan aan Europese regels

De uitspraak gaat over een consument die zich beklaagt over de hoogte van de uitkering waarop hij aanspraak doet vanwege zijn arbeidsongeschiktheidsverzekering bij Loyalis. De Geschillencommissie concludeert dat de verzekeraar het polisblad van 22 januari 2018 pas na de ingangsdatum van de verlenging van de verzekering (1 januari 2018) aan de consument heeft gestuurd. Op het polisblad verwijst de verzekeraar naar de toepasselijke voorwaarden op een website van de verzekeraar. Dat is in strijd met de verplichting de voorwaarden op een duurzame drager te verstrekken. Het is niet gebleken dat de voorwaarden vooraf op een andere manier aan de consument zijn verstrekt. Een en ander leidt ertoe dat de Geschillencommissie ervan uitgaat dat de consument voor ingang van de verzekeringsovereenkomst geen kennis heeft kunnen nemen van de algemene voorwaarden 2018. Kortom, de manier waarop deze verzekering tot stand is gekomen voldoet niet aan de Europese regelgeving.

Geen sprake van oneerlijk beding

Hoewel de verzekering niet in lijn met de Europese regelgeving is afgesloten, oordeelt de Geschillencommissie dat het beding waar het hier om gaat niet oneerlijk is. Als de consument en de verzekeraar vrijelijk over de voorwaarden zouden hebben onderhandeld, dan zou de voorwaarde waarover partijen discussie hebben ook zijn overeengekomen. De voorwaarde is duidelijk en laat geen ruimte voor de invulling die de consument eraan wil geven. De klacht van de consument is ongegrond.

De uitspraak GC 2023-0535 in deze klacht van een consumenten tegen Loyalis is bindend. Vanwege het belang van de zaak staat beroep tegen deze uitspraak open.