'Overheid mist brede visie op vitale samenleving'

Een recent CPB-rapport laat zien dat preventie op zichzelf niet automatisch leidt tot lagere zorgkosten. Maar dat betekent niet dat preventie niet werk. Het probleem is dat het niet goed is ingebed in een breder beleid. Zolang de overheid geen stevige basisvoorwaarden creëert voor alle Nederlanders, blijft preventie los zand.

Symptoombestrijding doorbreken

Preventie is nu vaak symptoombestrijding. Het heeft pas effect als het onderdeel is van een bredere visie op een gezonde samenleving. Dit vraagt om een integrale aanpak waarin preventie, zorg en amplitie samenkomen. Amplitie richt zich op het vergroten van het welbevinden van de hele groep. Hierbij gaat het erom positieve leefomstandigheden te creëren en de talenten van iedereen te benutten.

Vitale samenleving

De basisvoorwaarden voor een vitale samenleving gaan dus verder dan het voorkomen van ziekte; het draait om het waarborgen van het gevoel van veiligheid, verbondenheid en competentie. Investeren in schone lucht, veilige wijken, financiële zekerheid, sociale verbinding en zingeving voorkomt niet alleen problemen, maar zet een positieve beweging in gang.

Onnodige drempels

Er zijn te veel onnodige drempels: gezonde voeding is vaak duurder, werkenden hebben weinig tijd voor beweging, en niet iedereen heeft toegang tot zorg of de ruimte om voor elkaar te zorgen, bijvoorbeeld als mantelzorger of in een druk gezin. Ook de woningmarkt vormt een probleem, met moeilijk vindbare betaalbare woningen en een stijgend aantal daklozen. De overheid moet deze barrières wegnemen, zodat gezond leven de makkelijke keuze wordt voor iedereen.

Een doekje voor het bloeden

Dit vraagt om een omkering van denken: van reactief naar proactief beleid. Het is tijd dat de overheid verantwoordelijkheid neemt en de basisvoorwaarden erkent en aanpakt. Preventie blijft anders een doekje voor het bloeden. De jongere generaties erven dan dezelfde problemen en de zorgkosten blijven stijgen.