Corona zet gezinsleven op scherp

Onzekerheid over duur situatie en angst voor ziekte grootste stressfactoren 

31 maart 2020, Leiden - Ruim de helft van de Nederlandse gezinnen maakt zich zorgen om het coronavirus. Sinds de uitbraak van de crisis ervaren zij meer stress, hebben een korter lontje, voelen zich somberder en zijn minder vrolijk. De onzekerheid over hoe lang de situatie rondom het coronavirus nog gaat duren (64%) en de angst dat iemand van het gezin ziek wordt (52%) legt veel druk op het gezinsleven. Van de gezinnen met schoolgaande kinderen ervaren ouders met kinderen op de basisschool de meeste stress. 48 procent van hen geeft aan meer stress te voelen sinds er verregaande maatregelen zijn getroffen door het kabinet. Dit en meer blijkt uit onderzoek van DirectResearch in opdracht van Zilveren Kruis.

Gijs Coppens, GZ-psycholoog, legt uit: “Deze situatie is voor iedereen in Nederland uniek en brengt voor elk individu eigen uitdagingen met zich mee. Maar vooral bij gezinnen kunnen de uitdagingen groot zijn. Het feit dat je continu op elkaars lip zit, kan voor velen zeer stressvol zijn. In een normale situatie zijn eigen activiteiten buitenshuis, zoals school, sporten en werk, een belangrijk onderdeel van de gezinsdynamiek. We missen nu die natuurlijke balans tussen wel en niet samenzijn.”

Combinatie werk en schoolbegeleiding stressvol voor jong gezin

Nu veel kinderen thuis zitten, komen er voor ouders extra taken op hun bord naast hun reguliere werk. Het helpen van de kinderen met hun schooltaken brengt voor 37 procent van de ouders met basisschoolkinderen druk met zich mee. Nog meer ouders (43%) geven aan zich zorgen te maken over de combinatie van het schoolwerk van de kinderen en hun eigen werk. Deze groep heeft dan ook moeite om een balans te vinden tussen werk en het gezinsleven. Ook het stressniveau ligt voor ouders met kinderen in deze leeftijdscategorie flink hoger dan bij ouders met jongere of oudere kinderen (48% tegenover 38% gemiddeld). Als gevolg hiervan hebben deze ouders ook meer last van een korter lontje (45%) dan ouders die geen kinderen op de basisschool hebben (28%).

“Houd zoveel mogelijk vast aan normaal ritme”

Gijs Coppens vervolgt: “Om de sfeer goed te houden in huis moeten gezinnen op zoek naar manieren om elkaar toch de ruimte te geven. Het belangrijkste hierin is structuur aanbrengen in de dag en niet teveel afwijken van het normale ritme. Maar plan ook bewust momenten dat gezinsleden zich terug kunnen trekken of even alleen kunnen zijn. Het werken in shifts is hiervoor een goede oplossing. Eén ouder let op de kinderen zodat de ander in alle rust kan werken of ontspannen.”

Uit het onderzoek blijkt dat veel ouders maatregelen nemen om de stress binnen het gezin te verminderen. De vijf meest voorkomende maatregelen die ouders nemen zijn:

1. Structuur en ritme aanbrengen (41%)

2. Waar mogelijk naar buiten met de kinderen (34%)

3. Extra opletten dat kinderen gezonde voeding krijgen en voldoende drinken (22%)

4. Kinderen proberen zo veel mogelijk individuele aandacht geven (16%)

5. Kinderen uit laten slapen (14%)

Corona versterkt verbondenheid gezin

Ondanks dat ruim een kwart (27%) van de ouders aangeeft dat er meer irritaties zijn in huis doordat ze als gezin meer op elkaars lip zitten en dat ze minder tijd voor zichzelf hebben (39%), halen ouders ook mooie lessen uit deze coronacrisis. Tweederde van de ouders is meer bewust geworden van de waarde van hun gezin. Bovendien geeft één op de vijf ouders (22%) aan ook na deze quarantainetijd meer tijd aan hun gezin te willen besteden.

Praktische tips

Jan-Willem Evers, directeur bij Zilveren Kruis: “Het coronavirus zet de wereld op zijn kop. Als je door stress en zorgen mentaal niet lekker in je vel zit, dan heeft dit ook impact op je gezondheid. Dit onderzoek laat zien dat men zich zorgen maakt en veel stress ervaart. Zilveren Kruis biedt op haar website een platform met praktische tips wat je zelf kunt doen, initiatieven waar je gebruik van kunt maken en antwoorden op veelgestelde vragen. Door informatie, inzicht, praktische handvatten en (h)erkenning te bieden, hopen we mensen gerust te kunnen stellen en hen een steuntje in de rug bieden.” Ook biedt Zilveren Kruis een kijkje achter de schermen in wat de organisatie allemaal doet om klanten en zorgverleners bij te staan in deze moeilijke periode.

                                                                                                ** Einde persbericht **

Over het onderzoek

Het onderzoek is representatief uitgevoerd door DirectResearch in opdracht van Zilveren Kruis op 29 en 30 maart 2020. In totaal hebben 1.059 respondenten van 18 jaar en ouder met thuiswonende kinderen meegedaan aan het onderzoek. 

De belangrijkste onderzoekscijfers

• Sinds de coronacrisis ervaren ouders meer stress (38%), hebben ze een korter lontje (28%), voelen ze zich somberder (26%), hebben ze meer zorgen (55%) en zijn ze minder vrolijk (34%).

  • Voor ouders met kinderen die naar de basisschool gaan liggen deze percentages nog hoger voor met name stress (48%), een korter lontje (45%) en somber (28%).

• Onzekerheid over de duur van de situatie is de belangrijkste factor dat druk zet op het gezinsleven (62%) gevolgd door de angst dat een gezinslid of andere familie ziek wordt (47%) en het niet kunnen bezoeken van (schoon)ouders (35%).

• Het werk combineren met het begeleiden van de schooltaken van mijn kinderen is voor 16 procent van de ouders een stressfactor binnen het gezin. 

  • Bij ouders met basisschoolkinderen ligt dit percentage een stuk hoger: 43 procent. 

• 23 procent van de ouders vindt het moeilijk om balans te vinden tussen werk en het gezinsleven.

  • Bij ouders met basisschoolkinderen heeft 40 procent moeite om balans te vinden tussen werk en het gezinsleven.

• 27 procent ouders geven aan dat er meer irritaties zijn in huis doordat ze als gezin meer op elkaars lip zitten. 

  • Bij ouders met basisschoolkinderen ligt dit percentage hoger: 42 procent.

• 39 procent van de ouders geven aan minder tijd voor zichzelf vrij te kunnen maken tijdens deze coronacrisis. 

  • Bij ouders met basisschoolkinderen ligt dit percentage hoger: 60 procent. 

• 68 procent van de ouders is meer bewust geworden van de waarde van hun gezin

• 22 procent van de ouders geeft aan dat als de coronacrisis voorbij is zij voortaan meer tijd aan hun gezin gaan besteden. 

• 8 procent van de ouders geeft aan dat zijn/haar werkgever weinig begrip heeft voor de thuissituatie. 60 procent van de ouders geeft aan dat zijn/haar werkgever wel begrip heeft voor de situatie. 

• Een gezond voedingspatroon (44%) en af en toe een ommetje buiten (31%) zijn voor ouders de manier om bij zichzelf stress te verminderen.

• 37 procent van de ouders geven aan dat hun kinderen zich zorgen maken over het coronavirus. 24 procent van de kinderen is volgens de ouders gestresst en 36 procent van de kinderen voelt zich eenzaam doordat zij hun vrienden niet zien.

Over Zilveren Kruis

Als zorgverzekeraar draagt Zilveren Kruis bij aan goede, betaalbare en toegankelijke zorg in Nederland. Of het nu gaat om het regelen van zorg, het betalen van zorg of een gezond leven. Zilveren Kruis heeft ruim 2000 medewerkers en vestigingen in Leiden, Leusden en Zwolle. Zilveren Kruis is onderdeel van Achmea, het coöperatieve moederbedrijf van bekende verzekeraars, waaronder Centraal Beheer, Zilveren Kruis, Interpolis, De Friesland en FBTO. Voor meer informatie: www.zilverenkruis.nl