Europarlement wil maatregelen tegen voedseltekort door Oekraïne-oorlog

Door de Oekraïne-oorlog ontstaat er in Oekraïne, en mogelijk ook in de Europese Unie, een tekort aan voedsel. Het Europarlement wil daarom maatregelen om de voedselvoorziening in de EU en Oekraïne op pijl te houden. Ook moet het land onmiddellijk meer voedsel- en landbouwhulp krijgen en moet de EU haar strategie voor de import van levensmiddelen snel herzien. Verder gaat de landbouwproductie in de EU omhoog.

De Russische inval in Oekraïne zorgt ervoor dat de agrarische productie in dat land drastisch vermindert. Daardoor staat de toevoer van eten naar de Oekraïners en EU-burgers onder druk. Om tekorten en hoge prijzen te voorkomen, heeft het Europarlement een resolutie aangenomen die oproept tot een actieplan. Zo moet er veel meer voedselhulp naar Oekraïne gaan – zowel vanuit de EU als daarbuiten – en moet de EU voedselcorridors van en naar Oekraïne openen als alternatief voor de gesloten Zwarte Zeehavens. De boeren in het Oost-Europese land moeten ook zaaigoed en meststoffen krijgen.

Momenteel is de EU nog te afhankelijk van een klein aantal derde landen dat voedsel levert. Door de Oekraïne-oorlog stijgen prijzen voor levensmiddelen en daardoor moet de Europese Commissie nu gaan schakelen om meer problemen voor te zijn, zo vinden de Europarlementariërs. Import van levensmiddelen uit meerdere derde landen is nodig, evenals het stimuleren van biologische bronnen van voedingsstoffen voor de EU-landbouw. Sowieso moet de Commissie snel nagaan hoe de hoge meststofprijzen voor de boeren kunnen worden opgevangen.

Omdat er door de Oekraïne-oorlog minder voedsel kan worden ingevoerd, eisen de Europarlementariërs dat de landbouwproductie in de EU omhoog gaat. Ook willen ze dat landbouwgrond alleen kan worden gebruikt voor de productie van voedsel en diervoeder. Braakliggende grond moet dit jaar snel worden gebruikt voor het verbouwen van zogenoemde eiwithoudende gewassen zoals tarwe en graan. En sectoren die het zwaarst getroffen zijn, moeten financiële steun krijgen, stelt het Parlement. Verder moeten EU-landen brede, snelle en flexibele staatssteun kunnen geven aan partijen op de landbouwmarkt.

Nederlandse Europarlementariërs zijn kritisch over het pakket. Zij benadrukken dat de ‘Green Deal’ van Eurocommissaris Frans Timmermans onder druk komt te staan. ‘En ik ben een beetje verbaasd over de poging vanuit de christendemocraten om deze crisis te gebruiken om de Green Deal, de boer-tot-bord-strategie en de biodiversiteitsstrategie te ondermijnen en te vertragen,’ zegt Europarlementariër Mohammed Chahim (PvdA). Zijn collega Anja Hazekamp (PvdD) sluit zich daar bij aan. ‘Opnieuw pompt de Commissie miljoenen euro’s in de vee-industrie. Gebieden die bedoeld zijn om natuur te herstellen, wil ze volplanten met veevoer. De klimaat- en biodiversiteitscrises wachten niet tot Rusland de wapens neerlegt. Je helpt de voedselproductie niet door deze minder duurzaam te maken.’

Parlementariër Annie Schreijer-Pierik (CDA) is het met hen oneens. ‘De boer-tot-bordstrategie en de biodiversiteitsstrategie ondermijnen de voedselproductie. Deze moeten snel de ijskast in. De doelstellingen moeten heroverwogen worden,’ zegt Schreijer-Pierik. Zij ziet juist kansen in de maatregelen van het Europarlement. ‘Het is tijd om groene kunstmestvervangers uit verwerkte dierlijke mest volledig toe te staan. Ik wacht daar al 35 jaar op. Het is tijd om de voedselproductie in onze Europese landen op te voeren. We moeten nu onze boeren, tuinders en vissers steunen om dit te realiseren.’