Europarlement keurt nieuw steunplan Moldavië goed

Moldavië kan een nieuw steunpakket vanuit de EU tegemoetzien. Het Europees Parlement heeft daarvoor groen licht gegeven. Het gaat om 1,9 miljard euro om sociaaleconomische hervormingen te versnellen en om het land meer veerkracht te geven. Met dit plan kan Moldavië dichterbij de EU komen.

Het pakket waarop het Parlement ‘ja’ zei moet ervoor zorgen dat er betere financiering van en meer democratische controle op Moldavië komt. Het land wordt sterk beïnvloed door de Russische oorlog in Oekraïne en wil lid worden van de EU. Dankzij dit steunplan kan het straks tegen een lagere rente lenen. Ook kan het de gevolgen op de economie, het leven en de veiligheid van de Moldaviërs verzachten. 

Daarnaast moet het groeiplan de veerkracht van Moldavië versterken tegen Russische hybride aanvallen, maar ook tegen Russische inmenging in democratische processen en instellingen. Door het Zuidoost-Europese land te stutten met deze hulp, hoopt het Europees Parlement de economie daar te verdubbelen in tien jaar tijd. Deze Hervormings- en Groeifaciliteit hoort bij een breder EU-Groeiplan voor Moldavië. 

Onderhandelaars besloten om 520 miljoen euro aan subsidie aan het land toe te kennen. Dat is een verhoging van honderd miljoen. Daarnaast komt er nog eens 1,5 miljard euro aan leningen met een lage rente. Deze aanpassing helpt Moldavië om hervormingen door te voeren zonder onhoudbare schulden op te bouwen, aldus de Europarlementariërs. Ook komt er een voorfinanciering van achttien procent, terwijl eerst zeven procent was voorgesteld. 

Twintig procent van de subsidie is bedoeld om de Moldavische instellingen te versterken. Dat gaat gebeuren via digitale bestuurssystemen, opleiding van ambtenaren en hervormingen van het justitiële apparaat. Dit zijn belangrijke voorwaarden voor sterk beheer van EU-fondsen. Het Europarlement en de Europese Commissie zullen met elkaar in dialoog gaan om Moldavië nog beter te controleren. 

Europarlementariër en schaduwrapporteur Reinier van Lanschot (Volt) benadrukt dat Moldavië eerder met verkiezingen voor Europa heeft gekozen in een snel veranderende wereldorde. ‘Dit groeiplan laat zien dat we zullen investeren om mensen uit de armoede te lichten, zonnepanelen, scholen, ziekenhuizen te bouwen. Dit plan laat sterke hervormingen zien waardoor Moldavië kan toetreden tot de EU en het plan laat zien dat Europa voor Moldavië heeft gekozen.’

Europarlementariër en schaduwrapporteur Auke Zijlstra (PVV) stelt vast dat de problemen in het land groot zijn. Hij wijst erop dat de Europese Commissie geen risico-inschatting heeft gemaakt. ‘De wensen van de begrotingscontrolecommissie, waaronder een onafhankelijke rekenmaker en een transparantie inzake de bestedingen zijn afgewezen. En het gaat om heel veel geld, meer dan tien procent van het BNP, dus kan een land dat überhaupt verwerken?’ 

Nu het Europarlement groen licht heeft gegeven, moet de Europese Raad het voorlopige akkoord nog goedkeuren. Het steunpakket treedt in werking na goedkeuring door het Parlement én de Raad, en na publicatie in het officiële publicatieblad van de EU.