Prijsdaling gastarieven leidt mogelijk tot woekerwinsten voor energieleveranciers

De energietarieven daalden de afgelopen week flink. Het zachte winterweer en het lage energieverbruik zorgden ervoor dat de vraag naar gas sterk afnam. De inkoopprijzen zijn laag en dat is goed nieuws voor energiebedrijven. Directeur Dirk-Jan Wolfert van consumentenorganisatie de Vastelastenbond maakt zich zorgen over deze gang van zaken: “Ik ben bang dat de mogelijkheid geschapen wordt voor energiebedrijven om woekerwinsten te incasseren.”

• Gasprijs daalt terwijl termijnbedrag onveranderd blijft
• Energiebedrijven hebben lage kosten en hoge inkomsten
• Consument profiteert niet van lage inkoopprijzen
• Zonder toezicht kunnen woekerwinsten behaald worden

Het nieuws over dalende gasprijzen domineert al een aantal dagen de media. “Dat klinkt goed omdat consumenten verwachten deze daling in hun variabele tarieven terug te zien. Het punt is dat dit wel enige tijd kan duren voordat deze daling wordt doorberekend, als dat al überhaupt gebeurt. Zolang de prijsdaling niet wordt doorberekend, blijven consumenten de volle mep betalen voor hun energierekening”, zegt Wolfert.

Wanneer er sprake is van stijgende inkoopprijzen worden deze doorberekend aan klanten. Als er echter een inkoopdaling ingezet wordt, kan dat een ander verhaal zijn stelt Wolfert: “De mogelijkheid bestaat dat energieleveranciers de lagere inkoopkosten niet 1 op 1 doorberekenen aan hun klanten of dit op een later moment doen waardoor energieleveranciers profiteren van lage kosten en tijdelijk meer winst incasseren. Omdat er op dit moment nauwelijks aanbiedingen zijn, kunnen consumenten ook niet overstappen naar een voordeliger aanbod. Door deze kunstmatige marktsituatie zit de consument gevangen in een variabel contract dat niet altijd even goed meebeweegt met de markt.”

Massaclaims

Een soortgelijke situatie vond ook plaats in de bankwereld. Geldverstrekkers en banken hebben de rente op leningen verhoogd op het moment dat de marktrente steeg maar op het moment dat de rente daalde, hebben ze dit voordeel niet doorberekend aan hun klanten. Hierdoor hebben consumenten jarenlang honderden miljoenen euro’s teveel betaald aan rente. Door massaclaims van onder andere de Consumentenbond hebben de meeste banken hun klanten gedeeltelijk gecompenseerd. Volgens Adriaan de Gier van Qollect, een organisatie gespecialiseerd in massaclaims, moesten zij hun klanten miljarden euro’s terug betalen.

Hopelijk hoeft het in de energiemarkt niet tot massaclaims te komen. Wolfert pleit voor streng toezicht vanuit toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM): “Ik ben bang dat de mogelijkheid geschapen wordt voor energiebedrijven om woekerwinsten te incasseren. Consumenten hebben geen alternatieven en zitten als het ware vast in variabele tarieven. Energiebedrijven hebben de mogelijkheid om hier gebruik van te maken.”

Bal bij de toezichthouder

De ACM liet in maart dit jaar weten scherper toezicht op de energiemarkt te gaan houden. Wolfert hoopt dat de toezichthouder de daad bij het woord voegt en daadwerkelijk strenger gaat controleren en handhaven: “Deze tijd vraagt om een proactieve houding van de toezichthouder en een eerlijke marktwerking. De toezichthouder moet goed doorberekenen of de tarieven kloppen en monitoren hoe de tarieven tot stand komen. Het doel moet zijn dat er voorkomen wordt dat er woekerwinsten gemaakt worden. Consumenten moeten beschermd worden tegen de onvoorspelbare energiemarkt.”

www.vastelastenbond.nl