'Levenscyclusanalyse voor bouwprojecten beter alternatief dan uniform klimaatlabel'

Het bouwen van nieuwe huizen in Nederland wordt steeds ingewikkelder. Banken en investeerders stellen vaker klimaatvoorwaarden aan bouwprojecten. Ze maken zich zorgen over klimaatrisico’s zoals extreme neerslag en overstromingen. Ontwikkelaars pleiten voor een universeel klimaatlabel, vergelijkbaar met het energielabel. Dit is geen goede oplossing. Een uitgebreide 'levenscyclusanalyse' in het ontwerpproces biedt een beter alternatief.

Elke gemeente in Nederland heeft eigen regels en eisen voor bouwprojecten. Daarnaast is de impact van klimaatverandering per gebied en locatie heel verschillend. Wat in Limburg geldt (een heuvelachtig landschap), kan heel anders zijn dan in bijvoorbeeld een diepe polder in Zuid-Holland. Daarom is het vrijwel onmogelijk één uniform klimaatlabel te maken dat overal toepasbaar is. Je vergelijk als ware appels en peren.

In plaats van een algemeen label is het verstandig een levenscyclusanalyse uit te voeren. Dit betekent dat je vooraf goed onderzoekt hoe een gebouw of project zich de komende 50 jaar houdt of ontwikkelt bij gedefinieerde klimaatscenario's. Zo krijgen ontwikkelaars inzicht in welke investeringen nodig zijn om het project klimaatbestendig te maken. In sommige gebieden heb je misschien veel zand nodig om het terrein op te hogen, terwijl dat elders niet nodig is.

Door dit vooraf te analyseren door marktpartijen als geo-data specialist Fugro, kun je betere keuzes maken en onverwachte situaties in de toekomst als verzakkingen of overstromingen voorkomen. Daarmee kun je besluiten nemen of je vooraf investeert of dat je kiest voor aanpassingen tijdens de gebruiksfase. Dit vraagt gezien de totale kosten gedurende de levensduur slechtst beperkte extra investeringen vooraf, maar hier heeft de woningeigenaar en beheerder (gemeente) in de loop der jaren profijt van.

Bij projecten als waterkeringen (zoals dijken) is de beheerder vanaf het begin betrokken bij de bouw. Daarom ligt daar de focus bij dijkversterkingen ook op het toekomstig beheer en is een levenscyclusanalyse al veel toegepast. Bij gemeentelijke bouwprojecten gebeurt dit vaak niet. Daardoor kunnen na de bouw problemen ontstaan die de gemeente moet oplossen. Door een levenscyclusanalyse te doen, kun je dit voorkomen en zorgen dat het project op de lange termijn goed blijft functioneren.

Als we op de huidige manier doorgaan, kunnen bouwprojecten vertraging oplopen of zelfs stilvallen. Daarnaast riskeren gemeentes in de toekomst hoge onderhoudskosten door onverwachte problemen. Daarom is het essentieel vooraf grondige analyses te doen en niet te vertrouwen op algemene labels.