EU gebruikt hulpbudget voor Niger, Libië en Tunesië om Fort Europa te verstevigen

De Europese Unie gebruikt haar hulpbudget, bestemd voor economische programma’s in Noord-Afrika, om migratie naar Europa een halt toe te roepen, zo blijkt uit het nieuwe rapport van Oxfam ‘From Development to Deterrence’. Onderzoekers concluderen dat in Tunesië minstens een derde van het Europees geld, dat bestemd is voor economische projecten, bij de Tunesische kustwacht terechtkomt. In Niger wordt een onevenredig deel van het hulpbudget besteed aan grensbeveiliging. En in Libië gaat bijna het gehele ontwikkkelingsbudget op aan instanties die migranten tegenhouden. Het Oxfam-rapport wordt vandaag gepubliceerd.

Zo is de EU ook betrokken bij het kopen van schepen voor de Libische kustwacht en het trainen van douanepersoneel, dat wordt ingezet om migranten op zee te onderscheppen en terug te sturen naar Libië. De Tunische kustwacht, die EU-hulpgelden ontvangt, blijkt volgens verschillende documenten eveneens mensenrechten in Tunesië te schenden. En sinds Niger onder Europese druk mensensmokkel strafbaar stelt en vluchtelingen opsluit, kiezen Afrikaanse migranten steeds meer voor gevaarlijke ondergrondse migratieroutes.

“De uitvoering van het EU-beleid in Niger leidt tot een humanitaire crisis aan de grens met Algerije. In plaats van de armoede aan te pakken, wordt de hulp gebruikt om de migratie naar Europa af te remmen. Ondertussen is de buitenlandse hulp aan Niger nauwelijks toereikend en leven inmiddels vier op de tien mensen in extreme armoede”, aldus Dirk-Jan Jalvingh, humanitair beleidsmedewerker van Oxfam Novib.

“De Europese hulp wordt gebruikt om Fort Europa verder te versterken, terwijl het juist was bedoeld om de armoede tegen te gaan”, stelt Julia Verheul, één van de onderzoekers van het Oxfamrapport. 

"Terwijl armoede en ongelijkheid in Tunesie toenemen, maakt de EU allerlei afspraken met de Tunesische president. Daarbij wordt de economische ontwikkeling van het land ondergeschikt gemaakt aan de migratieproblemen van de EU. In plaats daarvan moet de EU het aantal veilige routes voor mensen op de vlucht uitbreiden en ervoor zorgen dat de hulp wordt gebruikt om armoede te bestrijden, niet om de grenzen van Europa al in Afrika te laten verrijzen", concludeert Jalvingh.

De EU sloot vorige maand liever de ogen toen tientallen Afrikaanse migranten door de Tunesische regering werden verdreven naar de woestijn, het stukje niemandsland tussen Tunesië en Libië, en daar omkwamen vanwege dorst en honger.

Het rapport onthult eveneens de tekortkomingen op het gebied van transparantie en verantwoording van de hulpgelden. "Als het over migratie gaat tasten we in veel gevallen in het duister. We krijgen niet duidelijk hoe ons belastinggeld, bedoelt om armoede te bestrijden, daadwerkelijk wordt gebruikt. Het gebrek aan transparantie is verontrustend. Het Europees Parlement moet kunnen ingrijpen. En dient ervoor te zorgen dat elke euro die wordt toegewezen aan EU-hulp op de juiste manier wordt besteed”, luidt een ander belangrijke conclusie in dit rapport.