'Energiebedrijven zetten in op zelfverbruik: zinvol of onrealistisch'

Waar je voorheen simpelweg je opgewekte elektriciteit kon terugleveren aan het netwerk en deze administratief kon verrekenen met de elektriciteit die je op andere momenten verbruikte (salderen), leidt dit nu tot problemen zoals netwerkcongestie en negatieve prijzen op groothandelsbeurzen wanneer er veel zonne-energie wordt opgewekt. Steeds meer energieleveranciers rekenen deze negatieve prijzen door aan de consument, wat betekent dat consumenten financieel gekort worden op teruggeleverde stroom.

Omdat dit ook voor energieleveranciers een lastige boodschap is, komen ze nu met een campagne om consumenten te stimuleren zoveel mogelijk opgewekte elektriciteit direct zelf te gebruiken. Dit is goed voor het elektriciteitsnetwerk, voorkomt netwerkcongestie en verdere ‘terugleverboetes’, bevordert de energietransitie, is beter voor het milieu en kan potentieel beter zijn voor de portemonnee van de consument.

Het is goed dat energieleveranciers nu ook consumenten stimuleren om opgewekte elektriciteit direct te gebruiken. Met zonnepanelen alleen redden we de energietransitie niet. De stimulatie komt niet vanuit de politiek, die twijfelt over het afschaffen van de salderingsregeling. Het is positief dat de markt dit probleem zelf aanpakt. De salderingsregeling heeft de grootschalige uitrol van zonnepanelen bevorderd, waardoor Nederland een koploper is geworden op het gebied van zonne-energie. Echter, zonne-energie is niet op zichzelf staand. Slimmer omgaan met de opgewekte energie is essentieel: door grote verbruikers, zoals wasmachines, drogers, vaatwassers of de elektrische auto, aan te zetten of te gebruiken op de momenten dat er opwek is. Hiermee los je al een gedeelte van het probleem op. Echter blijft het lastig om hieraan te kunnen voldoen, simpelweg omdat de meeste mensen overdag op hun werk zijn. Daarom gaat de opslag van energie ook een grote rol spelen; dit kan zowel in de vorm van elektra als bijvoorbeeld warmte, zodat deze op een later moment alsnog gebruikt kan worden.

Het moet voornamelijk in financiële zin voor de consument interessanter worden. Een deel zal investeren vanuit de duurzame gedachte, maar het overgrote deel zal pas overgaan als dit in financiële zin het meest aantrekkelijke alternatief is. Wanneer de markt kan aantonen dat direct gebruik van eigen opwek of opslag financieel perspectief biedt, dan is een campagne zeker zinvol. Gratis geld bestaat niet. We moeten een keer van de saldering af. Anders blijven we in Nederland de komende jaren nog tegen grote problemen aanlopen zoals netwerkcongestie, blijven we nog veel fossiele energie gebruiken en zullen zonnepaneelbezitters weinig tot geen geld krijgen voor het terugleveren van stroom.