'Jongeren met schulden is een maatschappelijk probleem'

Op vrijdag 15 maart sluit koningin Máxima de Week van het geld af waarmee Wijzer in geldzaken zich op kinderen en jongeren richt. Doel is hen weerbaarder maken voor de gevaren van de vele online verleidingen zoals kopen op afbetaling, online gokken, crypto, geldezels en de beïnvloeding van influencers.

Een goede, belangrijke zaak, maar een onderzoek van Hogeschool Inholland laat zien dat de belangrijkste oorzaak voor het niet zoeken van hulp ligt bij het feit dat geldproblemen en schulden voornamelijk als een individueel probleem wordt gezien. Terwijl deze problemen vaak maatschappelijk van aard zijn. Ook leggen jongeren de verantwoordelijkheid voor het ontstaan van schulden grotendeels bij zichzelf. Zij willen het probleem eerst zelf oplossen en wachten met hulp vragen. Jongeren geven aan dat zij drie dingen belangrijk vinden bij het bespreekbaar maken van hun geldproblemen: oordeel niet over hen, bied praktische hulp en ga vertrouwelijk om met de informatie. 

Wat betekent dit nou eigenlijk?

We leven in een samenleving waar professionele verleiders worden ingezet door speciale marketingafdelingen vol met doorgestudeerde mensen die precies geleerd hebben hoe je gedrag kunt beïnvloeden en mensen kunt verleiden. Met name jongeren die nog maar weinig levenservaring hebben en nét beginnen met het dragen van eigen verantwoordelijkheid zijn hier gevoelig voor. De samenleving heeft ervoor gekozen dat we dit een normale gang van zaken vinden.

Tegelijkertijd nemen we als samenleving niet de verantwoordelijkheid op ons om de gevolgen te dragen. Die leggen we bij de jongeren zelf. Daardoor maken we het een individueel probleem terwijl het een maatschappelijk probleem is. En die arme jongeren maar denken dat het allemaal aan hen ligt, met alle gevolgen van dien. 

Het is noodzakelijk om jongeren met geldstress te helpen om er uit te komen en gelukkig zijn er tal van organisaties die goed werk leveren. Maar het allereerste wat we moeten doen is begrijpen dat bezwijken aan verleidingen en je weg vinden in een samenleving die nauwelijks ruimte biedt niet een individueel probleem is, maar wordt veroorzaakt door hoe wij met zijn allen de samenleving hebben georganiseerd. Voldoe aan de belangrijkste wens van jongeren en oordeel niet.