Torenhoge kosten langdurige zorg drukken zwaar op senioren

Wie langdurige zorg nodig heeft, moet daarvoor vaak diep in de buidel tasten. Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van senioren- en gepensioneerdenorganisaties. De eigen bijdrage kan oplopen tot meer dan duizend euro per maand voor mensen met AOW en een klein aanvullend pensioen. ‘Onrechtvaardig’, zo oordelen KBO-PCOB, KNVG, NOOM, NVOG en FASv. Ingrijpen is nodig.

In opdracht van de vijf organisaties deed Regioplan onderzoek naar de verschillen in de eigen bijdrage die senioren moeten betalen voor zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz). Het onderzoek keek naar negen verschillende typen huishoudens van AOW-gerechtigden.

Bedragen lopen op

In de eerste periode met langdurige zorg, vaak in een verpleeghuis, betaal je de zogenaamde ‘lage bijdrage’. In veel gevallen ga je na vier maanden over naar een ‘hoge eigen bijdrage’. Deze hangt af van inkomen en vermogen. De bijdragen lopen snel op. Terwijl de lasten lang niet altijd afnemen. En sommige verpleeg-instellingen soms extra kosten in rekening brengen voor de was en zelfs voor ommetjes in het park of een stuk fruit. Dit is funest voor de bestedingsruimte van mensen die in die situatie zitten.

Alleenstaande senioren zonder aanvullend pensioen en vermogen betalen een eigen bijdrage van bijna € 730 per maand. Voor alleenstaande senioren met een aanvullend pensioen van € 600 per maand (bruto) zonder vermogen, komt de hoge eigen bijdrage neer op ruim € 1050 per maand. De hoge eigen bijdrage voor alleenstaande AOW-gerechtigden met een vergelijkbaar pensioen en met een vermogen van € 50.000 en € 125.000 bedraagt € 1130 per maand.  Als bij een echtpaar beiden in een zorginstelling verblijven, betalen ze een eigen bijdrage van ongeveer € 870 per maand. Dat heeft grote gevolgen voor hun bestedingsruimte, die krap € 600 per maand bedraagt. Mensen die door de verkoop van een huis vermogen hebben, houden zelfs minder dan € 400 per maand over.

Verschil Wmo en Wlz

Het verschil tussen de eigen bijdrage Wlz en Wmo is wezenlijk. Van € 17,50 euro per vier weken naar ruim € 1.000 per maand. Zelfs de maandelijkse ‘lage eigen bijdrage Wlz’, die senioren in de eerste vier maanden meestal betalen, is minimaal negen keer hoger dan de eigen bijdrage Wmo. Maar een keuze heb je niet. Senioren waarvoor hulp en ondersteuning vanuit de Wmo (verschillend per gemeente) niet toereikend is, zijn aangewezen op de Wlz.

Gevolgen groot

De senioren- en gepensioneerdenorganisaties maken zich grote zorgen over deze torenhoge kosten. Ze ontvangen signalen dat mensen zorg mijden, liever vasthouden aan de veel beter betaalbare Wmo-zorg en zo niet de juiste zorg krijgen. Daarnaast merken zij dat mensen het financieel heel zwaar hebben door de hoge eigen bijdrage. Dat betreft zowel alleenstaanden die naar een instelling verhuizen, als mensen die Wlz-zorg thuis ontvangen, en paren waarvan één van de twee naar een zorginstelling is verhuisd.

Kort voor Prinsjesdag vragen KBO-PCOB, KNVG, NOOM, NVOG en FASv aan het kabinet: grijp in en demp de forse kosten die senioren moeten maken als ze aangewezen zijn op langdurige zorg!