Nieuwe richtlijn voor psychosociale ondersteuning hoog-risico beroepen

Vanaf vandaag is de Richtlijn Psychosociale Ondersteuning Binnen Hoog-risico Beroepen beschikbaar. De richtlijn geeft aanbevelingen over het inrichten en het uitvoeren van psychosociale ondersteuning, zodat medewerkers in hoog-risico beroepen gezond en veilig hun werk kunnen doen. De richtlijn is te downloaden op: https://arq.org/richtlijn-hoog-risico-beroepen

Mensen die werken in hoog-risico beroepen, zoals bij politie, justitiële inrichtingen, brandweer, ambulance, Defensie of als boa, hebben een grote kans om tijdens het werk geconfronteerd te worden met letsel, leed, schade aan de gezondheid of levensbedreigende situaties (bij zichzelf, collega’s of een ander). Deze ervaringen kunnen leiden tot stress gerelateerde klachten, psychotrauma en werkuitval. Tijdige en juiste psychosociale ondersteuning en opvang is van belang om de ontwikkeling van klachten en uitval zoveel mogelijk te voorkomen en duurzame inzetbaarheid en goed functioneren te bevorderen.

De Taskforce ‘Onze hulpverleners veilig’ van het ministerie van Justitie en Veiligheid, heeft ARQ Kenniscentrum Impact van Rampen en Crises de opdracht gegeven om deze richtlijn op te stellen in nauwe samenwerking met een brede vertegenwoordiging van hoog-risico beroepen. Op 18 maart 2025 is de richtlijn officieel overhandigd aan minister van Justitie en Veiligheid, David van Weel. De voorzitter van de Taskforce, Pieter Verhoeve, en Fieke Bruggeman-Everts, projectleider namens ARQ, reikten de richtlijn uit, in aanwezigheid van ARQ-directeur Remco Roos, Peter Holla namens de politie en Esther Lieben namens de brandweer en Veiligheidsregio’s.

Aanleiding

De richtlijn is een herziening van de Richtlijn Psychosociale Ondersteuning Geüniformeerden, die in 2010 werd ontwikkeld. Op basis van evidence-based methode is wetenschappelijke kennis samengebracht met kennis van experts en kennis uit de praktijk. Het resultaat is een actuele kwaliteitsnorm die door een brede vertegenwoordiging van de doelgroep is onderschreven, ingebed in bestaande wet- en regelgeving.

‘Met deze actuele en op-bewijs-gebaseerde nieuwe richtlijn kunnen werkgevers aan de slag om hun processen voor psychosociale ondersteuning optimaal in te richten. Hierdoor kunnen zij zorgen dat medewerkers niet ongezien met klachten rondlopen. Het is belangrijk om ook na het project het veld bijeen te houden, zodat de kennisuitwisseling kan blijven bestaan over het organiseren en inrichten van opvang en nazorg van medewerkers rondom ingrijpende gebeurtenissen op het werk’  Fieke Bruggeman-Everts, projectleider ARQ

Taskforce onze hulpverleners veilig

In 2021 is de Taskforce onze hulpverleners veilig ingesteld door de minister van Justitie en Veiligheid. In de Taskforce werken politie, boa’s, de brandweer, wetenschappers, het Openbaar Ministerie en het ministerie van Justitie en Veiligheid samen om bij te dragen aan een zinvolle aanpak van agressie en geweld tegen hulpverleners.

‘Medewerkers in hoog-risicoberoepen houden onze maatschappij veilig. Daarom vinden we het zo belangrijk om henzelf ook te ondersteunen met preventieve maatregelen en goede opvang en nazorg na incidenten. Deze nieuwe richtlijn helpt werknemers en hun zorgverleners hierbij; ik ben trots dat deze nu gereed is’  Pieter Verhoeve, voorzitter Taskforce Onze hulpverleners veilig.

Vervolg

Deze richtlijn geeft een impuls aan het bieden van goed en veilig werkgeverschap aan deze doelgroep. De komende periode staat in het teken van het implementeren van de richtlijn bij zoveel mogelijk organisaties in heel Nederland.

Aangesloten partijen bij het ontwikkeltraject van de Richtlijn Psychosociale Ondersteuning Binnen Hoog-risico Beroepen:

Politie, brandweer, Defensie (inclusief Koninklijke Marechaussee en Veteranenzorg), buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s), Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Nederlands Veteraneninstituut (NLVi), Ambulancezorg Nederland, Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) en Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB).

Naast deze direct betrokken partijen, zijn in de commentaarfase de volgende partijen betrokken die zich inzetten voor de veiligheid van medewerkers met een publieke taak: Coalitie voor Veiligheid, ProRail (Incidentenbestrijding), Nederlandse Veiligheidsbranche, Persveilig, Slachtofferhulp Nederland, en taakuitvoeringsorganisaties die vallen onder het ministerie van Justitie en Veiligheid, zoals de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) en de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).