Afrika moet bovenaan de Europese politieke agenda worden geplaatst

OPINIE  

Na jaren van verwaarlozing, niet nagekomen goede bedoelingen en gemiste kansen moet de relatie van Europa met Afrika op een nieuwe leest worden geschoeid. Het is tijd voor een paradigmaverschuiving die het Afrikaanse continent bovenaan de politieke agenda van de Europese Unie plaatst, en wel voordat het te laat is.

Onze banden reiken veel verder dan de geografische nabijheid. Wij delen waarden, religie, talen en strategische belangen, en kennen talloze gemeenschappelijke uitdagingen.

In 2050 zal Afrika 2,5 miljard inwoners tellen; een demografische ontwikkeling die zowel een uitdaging als een kans vormt. Afrikaanse landen hebben te kampen met verwoestijning, honger, pandemieën, terrorisme, werkloosheid en slecht bestuur, en dit leidt tot instabiliteit en draagt bij tot ongebreidelde migratie. Opgroeiende nieuwe generaties die geen vooruitzichten hebben, gaan op zoek naar een beter leven elders, en met name in Europa. Als er evenwel concrete wegen naar welvaart in Afrika tot stand worden gebracht, worden jonge mannen en vrouwen ertoe aangezet in hun eigen omgeving rijkdom te produceren. Met een continent dat in 2016 vijf van 's werelds snelst groeiende economieën telde, met groeicijfers van meer dan 7 %, laten de Afrikanen zien dat hun werelddeel er een van kansen is.

Afrika houdt zijn lot in eigen hand, en Europa is een vriend. Wij kunnen krachtige steun bieden, dankzij onze technologische leiderschapspositie en industriële expertise, en wij kunnen helpen om kansen te benutten en uitdagingen aan te pakken die alleen met vereende krachten kunnen worden aangegaan.

Het is nu tien jaar geleden sinds de gemeenschappelijke strategie Afrika-EU ten uitvoer werd gelegd, en de verwachtingen zijn niet uitgekomen. Europa is niet ver genoeg gegaan bij het verstrekken van doeltreffende middelen om de gewenste resultaten te bereiken.

In plaats van onze positie als leidende partner in Afrika te consolideren verliezen we wat buitenlandse rechtstreekse investeringen betreft terrein aan China en andere opkomende concurrenten zoals Turkije, India en Singapore.

De vijfde topconferentie van de Afrikaanse Unie en de Europese Unie in Abidjan, waarbij meer dan tachtig staatshoofden eind november bijeenkomen, vindt plaats op een cruciaal moment. Het biedt ons bij uitstek de gelegenheid om ons engagement jegens elkaar nieuw leven in te blazen, te versterken en doeltreffender te maken. Maar dat betekent dat we nu in actie moeten komen, en met één enkele, krachtige stem moeten spreken.

Ik ben van mening dat een visie door Afrikaanse ogen en een van de bevolking uitgaande benadering de basis moeten vormen van een hernieuwd partnerschap tussen gelijke deelnemers. De geschiedenis die wij delen is complex, maar stelt ons tegelijkertijd in staat bruggen te bouwen waar anderen dat niet kunnen.

Onze relatie mag niet alleen politiek en institutioneel zijn, maar moet ook de economische actoren en het maatschappelijk middenveld omvatten.

Het moet ons belangrijkste gemeenschappelijke doel zijn om jonge mensen echte kansen te bieden, waarmee zij een essentieel onderdeel van een bloeiend, sterk en modern continent kunnen worden. Als dit doel kan worden bereikt, zal dit ook voor Europa enorme en ongekende voordelen opleveren, die kunnen worden ingezet om de onderliggende oorzaken van de ongebreidelde migratie aan te pakken door via meer solide investeringen in Afrika bij te dragen aan banen en groei.

Het 3,4 miljard EUR omvattende investeringsplan dat door het Europees Parlement in juli van dit jaar werd goedgekeurd vormt een belangrijke stap in de juiste richting. Maar het volstaat niet. Om steun te verlenen aan het streven van het continent om een duurzame industriële basis, een moderne landbouw, verbeterde toegang tot watervoorraden, een efficiënte infrastructuur, hernieuwbare energie en digitalisering tot stand te brengen hebben we een "Marshallplan" voor Afrika nodig. Daarnaast zijn ook inspanningen nodig om steun te verlenen aan goed bestuur en rechtsstatelijkheid, bevordering van empowerment van vrouwen, alsmede onderwijs.

Er moet aan bewustwording en een politieke consensus worden gewerkt om ervoor te zorgen dat tenminste 40 miljard EUR in de volgende meerjarige EU-begroting wordt toegewezen aan een uitgebreid en ambitieus partnerschaps- en investeringsprogramma. Het hefboomeffect dat voortvloeit uit publieke en particuliere uitgaven zou tot wel bijna een half biljoen EUR kunnen bedragen.

Via dit kader kunnen we krachtige economische diplomatie bevorderen, kennis delen, de overdracht van technologie op weg helpen en vaardigheden verder ontwikkelen, zodat er een omgeving tot stand komt die door kmo's en ondernemers geleide groei stimuleert. Dit kan weer bijdragen tot het ontstaan van een florerende middenklasse die het kenmerk van een Afrikaans sociaaleconomisch succesverhaal kan worden.

Het Europees Parlement moet een centrale rol spelen bij de vormgeving van het debat. Op 22 november organiseren wij een conferentie in de aanloop naar de topontmoeting, waar wij met politieke leiders, deskundigen en investeerders uit beide continenten bespreken hoe wij onze relatie met Afrika kunnen versterken.

Van globalisering tot de migratiecrisis hebben de afgelopen twintig jaar laten zien dat de wereld kleiner wordt en dat de problemen van Afrika de problemen van Europa zijn geworden. Het is niet te laat om het schip recht te houden en de juiste koers te kiezen, maar als we nu niet in actie komen zouden de gevolgen voor de burgers zowel in Europa als in Afrika wel eens desastreus kunnen zijn.

 Antonio Tajani, Voorzitter Europees Parlement