Grote Prins Claus Prijs voor Market Photo Workshop

Het Prins Claus Fonds maakt de laureaten bekend van de Prins Claus Prijzen 2018.

Grote Prins Claus Prijs

Market Photo Workshop (opleidingsinstituut en cultureel platform, Zuid-Afrika)

Prins Claus Prijzen

Adong Judith (toneelschrijfster, film- en theatermaakster, Oeganda)

Marwa al-Sabouni (architecte, Syrië)

Kidlat Tahimik (kunstenaar en filmmaker, Filipijnen)

Eka Kurniawan (schrijver, Indonesië)

O Menelick 2⁰ Ato (onafhankelijk journalistiek en cultureel platform, Brazilië)

Next Generation Prijs

Dada Masilio (danseres en choreografe, Zuid-Afrika)

Tijdens de huldigingsceremonie op 6 december a.s. zal ZKH Prins Constantijn de prijzen uitreiken in het Koninklijk Paleis in Amsterdam. Het Prins Claus Fonds huldigt visionaire personen en organisaties voor hun excellente en baanbrekende werk op het gebied van cultuur en ontwikkeling.

Op 5 december zullen alle laureaten 2018 hun verhaal vertellen tijdens ‘Louder than Words’, een openbare avond in het Compagnietheater in Amsterdam.

‘Met groot genoegen eren wij de verdiensten van de laureaten van dit jaar, aangevuld met een nieuwe prijs, die zich richt op de volgende generatie. Stuk voor stuk prikkelen de laureaten ons tot nieuwe inzichten en inspireren ons om met een open geest en een frisse blik te kijken naar de geschiedenis en de cultuur.’ - Joumana El Zein Khoury, directeur Prins Claus Fonds

Grote Prins Claus Prijs 2018

Market Photo Workshop (Johannesburg, Zuid-Afrika, 1989) werd in de laatste jaren van de apartheid opgezet om visuele vaardigheden te bevorderen en het ambacht fotografie voor alle rassen beschikbaar te maken. In een tijd waarin de bewegingsvrijheid van de zwarte bevolking aan banden werd gelegd, richtte de bekende Zuid-Afrikaanse fotograaf David Goldblatt (1930-2018) de Market Photo Workshop op, een fotovakschool voor zwarte Zuid-Afrikanen, die hen in de gelegenheid stelde hun ervaringen in beelden uit te drukken. In de afgelopen dertig jaar, na de afschaffing van de apartheid, is de opleiding gegroeid en aangepast, maar met behoud van de radicale geest en idealen van sociale rechtvaardigheid. Onder de huidige leiding van Lekgetho Makola is de Market Photo Workshop een veelzijdig opleidingsinstituut en cultureel platform van internationale betekenis, waar studenten uit heel Afrika naartoe komen. Het instituut begeleidt en steunt toekomstige fotografen bij hun carrière en brengt hun onverminderd de idealen bij van de sociale fotografie. Onder de vele verdiensten van dit instituut noemen wij het opzetten van een sterk lokaal en regionaal netwerk en een uitgebreid beeldarchief van uniek historisch en sociaal belang.

Prins Claus Prijzen 2018

Adong Judith (Gulu, Oeganda, 1977) is toneelschrijfster en film- en theatermaakster. Met haar werk lokt ze discussie uit over omstreden onderwerpen, met als doel de dingen ten goede te keren. In haar eerste toneelstuk ‘Silent Voices’ (Zwijgende stemmen) brengt zij de verschrikkingen van het twintig jaar durende conflict met het Verzetsleger van de Heer voor het voetlicht en uit kritiek op het vredesproces, waarbij zij lastige vragen stelt over amnestie en vergeving en de mensen aanspreekt op hun passieve en medeplichtige gedrag. Ze confronteert de Ugandese bevolking en de rest van de wereld met de verhalen van kwetsbare en minder bevoorrechte mensen. In haar werk pakt zij controversiële kwesties aan als de strijd voor lgbtiq-rechten in Oeganda, de hypocrisie van religieuze leiders en genderpolitiek, de lokale praktijken van kinderoffers, misleiding door sociale media en de gruwelen van het kolonialisme. Adong Judith heeft een master in Film en Mediakunst en studeerde ook muziek, dans, literatuur en drama. Ze is artistiek directeur van Silent Voices Uganda (2016), een non-profit organisatie voor de ontwikkeling en productie van de uitvoerende kunsten. Silent Voices Uganda blaast het Oegandese theater nieuw leven in en zijn stageprogramma, waarin jonge theatermakers aan ervaren mentoren worden gekoppeld, doet in het hele Afrikaanse continent zijn invloed gelden.

Marwa al-Sabouni (Homs, Syrië, 1981) is architecte en urban thinker. Zij gelooft dat architecten de plicht hebben om sociale cohesie te stimuleren. Toen haar stad Homs door oorlog werd getroffen, weigerde ze te vertrekken en werd twee jaar lang een soort gevangene in haar eigen huis. In haar autobiografie The Battle for Home: The Vision of a Young Architect in Syria (2016) onderzoekt al-Sabouni hoe architectuur en stadsplanning een rol hebben gespeeld in de escalatie van geweld en burgertwisten door relaties binnen de gemeenschap te verstoren en de samenleving op te splitsen. Ze ontwierp concepten voor de herbouw van het door de oorlog verwoeste Bab Amr-district in Homs en baseerde zich daarbij op de oude Syrische ordening van de leefruimte, waarin de diverse bevolkingsklassen en etnische groeperingen constant met elkaar in contact stonden. In artikelen en lezingen pleit al-Sabouni voor een architectuur die uitgaat van menselijk contact. Samen met haar man beheert ze de Arabic Gate for Architectural News, de enige mediasite die gewijd is aan nieuws over architectuur in het Arabisch.

Kidlat Tahimik (Baguio, Filipijnen, 1942) Kidlat Tahimik (Tagalog voor ‘stille bliksemstraal’) is een veelzijdig kunstenaar en creatieve kracht in zijn gemeenschap. Als grondlegger van de Filipijnse New Wave bestrijkt zijn werk film en fotografie, weefkunst, freestyle architectuur en installaties met beeld- en houtsnijwerken. Tijdens zijn baan als economisch researcher bij de OESO in Parijs werd Kidlats verbeelding geprikkeld door film. Hij verscheurde zijn mastersdiploma, nam ontslag en stortte zich met hart en ziel op zijn eerste film: Perfumed Nightmare (1977), een gedramatiseerde versie van zijn eigen droomreis naar het Westen en latere ontluistering. De film won de International Critics Award van de Fédération Internationale de la Presse Cinématographique”. Kidlat zet zich in voor inheemse culturen en organiseert wereldwijd congressen over inheemse bevolkingen. Zijn onconventionele kunstwerken laten je nadenken over milieukwesties. Naar zijn eigen ontwerp liet hij twee kunstcentra bouwen met behulp van lokale handwerkslieden en natuurlijke materialen, waar lokale kunstenaars en ambachtslieden hun werk kunnen exposeren. Hij staat altijd klaar voor jonge creatievelingen en geeft workshops waarin hij onafhankelijke creativiteit vooropstelt.

Eka Kurniawan (Tasikmalaya, West-Java, Indonesië, 1975) is een schrijver die in zijn fictieve werk de complexe geschiedenis van Indonesië onderzoekt. Hij studeerde af op de grote Indonesische auteur Pramoedya Ananta Toer, maar keerde zich af van het sociaal realisme om zijn eigen vernieuwende stijl te ontwikkelen. Zijn werk wordt wel vergeleken met dat van Gabriel Garcia Márquez en Haruki Murakami. Zijn eerste belangrijke roman Schoonheid is een vloek (Cantik Itu Luka, 2002) is zowel een hilarische satire als een familie-epos, waarin onderwerpen worden aangepakt die maar zelden worden besproken: het brute, seksuele geweld ten tijde van de Nederlandse overheersing, de Japanse bezetting en de dictatuur en genocide onder Suharto. In zijn boeken vind je elementen van plaatselijke folklore, orale overlevering, magisch realisme, Indonesische krijgskunst en horrorstrips, die samen de veelgelaagde ervaringen van de mensen beschrijven. Met zijn romans, korte verhalen, essays, filmscenario’s en beeldromans slecht hij sociale barrières en op een vermakelijke manier bereikt hij een divers publiek met lokale verhalen, waarin afschuwelijke historische feiten worden onthuld.

O Menelick 2⁰ Ato – Menelick Tweede Akte (São Paulo, Brazilië, 2010) is een onafhankelijk platform dat de Afro-Braziliaanse cultuur zichtbaar maakt. Het is opgericht door journalist en fotograaf Nabor Jr. in navolging van het allereerste tijdschrift voor zwarten in Brazilië, Menelick genaamd, dat door een dichter in 1915 werd gelanceerd, maar slechts een kort bestaan kende. Hoewel minder dan de helft van de bevolking zich als blank beschouwt en de meeste Brazilianen van gemengde afkomst zijn, spelen zwarten nauwelijks een rol in de Braziliaanse media. Het enige blad voor zwarte cultuur in Brazilië, O Menelick 2⁰ Ato, geeft Afro-Braziliaanse denkers en kunstenaars de gelegenheid hun ideeën te delen en de interesses en creativiteit van de hedendaagse zwarte gemeenschap in Brazilië over te brengen. Het is een avantgardistisch non-profit kwartaalblad, zowel digitaal als in papieren vorm, gratis te verkrijgen in bibliotheken en op culturele evenementen, als ook in probleemwijken in São Paulo. Het blad biedt artikelen over muziek, theater, film, dans, beeldende kunst, fotografie, mode, literatuur, poëzie en populaire dansvormen als krumping en hiphop, en laat een breed publiek kennismaken met vele individuele kunstenaars en collectieven.

Next Generation Prijs 2018

In overeenstemming met de doelstelling van het Fonds om activiteiten met en voor jonge mensen (van 15 tot 35 jaar) te ontwikkelen en te steunen, introduceert het Prins Claus Fonds de Next Generation Prijs, als eerbetoon aan een excellent creatief initiatief dat een positieve bijdrage levert aan het leven en toekomstperspectief van jonge mensen.

Dada Masilo (Soweto, Zuid-Afrika, 1985) is danseres en choreografe. Zij neemt grote esthetische risico’s door klassieke verhalen opnieuw te vertellen op een manier die de zwarte identiteit en het feminisme aanspreekt, en ze doet dat via een vernieuwende danstaal, waarin Afrikaanse bewegingen en ritmes worden verweven met traditioneel ballet en moderne dansgenres. Haar werk houdt zich bezig met hedendaagse kwesties, zoals het stigma en de sociale afwijzing aangaande hiv en aids, huiselijk geweld en gedwongen huwelijken. De dansen worden opgevoerd op een mix van Afrikaanse en westerse muziek en sound. Masilo groeide op in Soweto, studeerde klassieke en moderne dans op de Dance Factory in Zuid-Afrika en vervolgde haar opleiding op P.A.R.T.S. (Performing Arts Research and Training Studios) in Brussel. Ze is Artist-in-residence op de Dance Factory, die haar dansers werk verschaft. Er zijn elf originele werken van haar hand verschenen, waaronder eigen versies van Romeo en Julia, Carmen, Het Zwanenmeer en Giselle (dat in 2017 als beste dansuitvoering werd beoordeeld voor Danza&Danza). Ze werkt samen met andere choreografen en kunstenaars, onder wie William Kentridge.

De selectieprocedure

De Prins Claus Prijzen Commissie is samengesteld uit onafhankelijke internationale deskundigen op het gebied van cultuur en ontwikkeling. Zij selecteren de laureaten voor een Prins Claus Prijs op grond van aanbevelingen uit het wereldwijde netwerk van het Fonds, op basis van criteria als kwaliteit, vernieuwing en de impact van hun werk. Het bureau onderzoekt de aanbevelingen en raadpleegt deskundigen voor een second opinion.

Prijzenbedragen

Grote Prins Claus Prijs: € 100.000

Prins Claus Prijzen: € 25.000

Next Generation Prijs: € 20.000

Prins Claus Prijzen Commissie 2018

Solange Farkas (voorzitter), conservator, São Paulo, Brazilië

Sheika Hoor Al Qasimi, conservator en beeldend kunstenaar, Sharjah, emiraat Sharjah

Defne Ayas, conservator, Rotterdam, Nederland / Berlijn, Duitsland

Tejumola Olaniyan, hoogleraar Afrikaanse en Engelse taal en literatuur, Madison, VS

Manuel de Rivero, architect en urbanist, Lima, Peru

Fariba Derakhshani is coördinator Prijzen Programma en secretaris Prijzen Commissie.