Harald Vranken benoemd tot hoogleraar Cyber Security

Het College van bestuur van de Open Universiteit heeft prof. dr. ir. Harald Vranken benoemd tot hoogleraar Cyber Security bij de faculteit Bètawetenschappen. De benoeming is ingegaan per 1 oktober 2023.

Het belang van Cyber security

De almaar toenemende digitalisering in alle domeinen van onze samenleving brengt vele voordelen met zich mee. De keerzijde is dat we steeds afhankelijker worden van ICT-technologie en daarmee ook steeds kwetsbaarder worden als deze hapert. Cyber security is van cruciaal belang om bescherming te bieden tegen kwaadwillende partijen die doelbewust inbreuk proberen te plegen op de beschikbaarheid, integriteit of vertrouwelijkheid van onze ICT-infrastructuren en de informatie die zich daarin bevindt. Zulke partijen variëren van individuele hackers tot georganiseerde cybercriminelen en zelfs overheden van landen. Cyberaanvallen treffen zowel individuele burgers (bijvoorbeeld via phishing mails) als bedrijven en instellingen (bijvoorbeeld via ransomware) en zelfs onze nationale veiligheid (bijvoorbeeld bij aanvallen op controlesystemen voor kritieke infrastructuren zoals het elektriciteitsnet of waterkeringen).

Leerstoel Cyber Security

De leerstoel Cyber Security concentreert zich op de technische aspecten van cyber security binnen het vakgebied informatica. In die context is cyber security gericht op de technische beveiliging van de software en hardware in computersystemen en computernetwerken, en de informatie die zich daarin bevindt. Cyber security omvat zowel proactieve methoden voor de preventie, verdediging en detectie van cyberaanvallen, als reactieve methoden voor de bestrijding en herstel van cyberaanvallen.

Het vormgeven van cyber security is een complex probleem dat een multidisciplinaire aanpak vereist. De leerstoel zal daarom niet alleen technische oplossingen aandragen vanuit de informatica, maar ook samenwerking zoeken met andere disciplines voor oplossingen in organisatorische processen (informatiekunde), risico management (managementwetenschappen), menselijk gedrag (psychologie) en wet- en regelgeving (rechtswetenschappen).

De leerstoel wordt gefinancierd met gelden uit het landelijke sectorplan Bèta. De faculteit Bètawetenschappen van de Open Universiteit heeft Security & Privacy naast Software aangewezen als focusgebied, waarbij structureel budget is aangevraagd voor de aanstelling van een hoogleraar Cyber Security. De leerstoel zal bijdragen aan het versterken en uitbreiden van onderzoek en onderwijs op het gebied van cyber security.

Onderzoekslijn Security & Privacy

De leerstoel draagt bij aan de onderzoekslijn Security & Privacy in het onderzoeksprogramma van de faculteit. In deze onderzoekslijn worden kwetsbaarheden geanalyseerd van moderne ICT-technologieën die een gevaar vormen voor cyber security en privacy, en worden oplossingen gezocht om dit te verhelpen.

Een prominent onderwerp is de security en privacy van AI. Zo kunnen kwaadwillenden bijvoorbeeld AI-modellen doelbewust manipuleren of inzetten om cyberaanvallen voor te bereiden. In de onderzoekslijn wordt AI ook toegepast om security en privacy te verbeteren, door bijvoorbeeld internetverkeer te analyseren en om kwetsbaarheden op te sporen in de broncode van software.

Over Harald Vranken

Harald Vranken (Oost-Maarland, 1969) studeerde aan de Technische Universiteit Eindhoven en promoveerde daar in 1998 op het proefschrift 'Design for test & debug in hardware/software systems'. Hij ging daarna als senior wetenschapper aan de slag bij Philips Research (Natlab), waar hij onderzoek deed naar het ontwerpen en zelf-testen van digitale chips. In 2006 keerde hij terug naar de academische wereld. Sindsdien is hij werkzaam bij de Open Universiteit, als universitair docent en vervolgens als universitair hoofddocent bij de vakgroep Informatica aan de faculteit Bètawetenschappen. Sinds 2014 is hij tevens werkzaam op basis van detachering (0,15 fte) bij de Digital Security groep aan de Radboud Universiteit.

Het onderzoek van Vranken is sinds zijn terugkeer naar de academische wereld gericht op cyber security. Hij deed onder andere onderzoek naar de toepassing van virtuele labs in security onderwijs, bestuurlijke aspecten van informatiebeveiliging, internetbeveiliging en de gebruikersvriendelijkheid van beveiligingsmaatregelen voor online bankieren. Hij was een van de eerste wetenschappers die publiceerde over het buitensporige energieverbruik dat gepaard gaat met de beveiliging van cryptocurrencies zoals bitcoin, hetgeen leidde tot wereldwijde media-aandacht. In de laatste jaren is zijn onderzoek met name gericht op de toepassing van AI voor cyber security. Hij onderzoekt hoe AI kan worden toegepast om sporen van kwaadaardige activiteiten, zoals botnets, te detecteren in internetverkeer. Ook onderzoekt hij hoe AI kan helpen om beveiligingsproblemen te vinden in de broncode van software.