'Goede zorg is meer dan een verzameling diploma’s'

Het aantal zzp’ers dat zonder geldig diploma in de zorg werkt neemt toe, vooral in sectoren met kwetsbare patiënten. Het is echter belangrijk dat zorginstellingen zich niet blind staren op alleen een zorgdiploma, maar meer denken vanuit bekwaamheden en de daaruit voortvloeiende bevoegdheid.

In de zorgsector is het al decennia gebruikelijk dat medewerkers alleen zorghandelingen mogen uitvoeren als zij een opleidingstitel of functie hebben. Maar in de krappe arbeidsmarkt en vergrijzende samenleving hebben we iedereen nodig om de stijgende zorgvraag op te kunnen vangen.

Gesloten arbeidsmarkt

De huidige arbeidsmarkt voor begeleiders, verzorgenden en verpleegkundigen in de langdurige zorg is deels gesloten, omdat een diploma als voorwaarde wordt gezien. Met name voor zij-instromers is het daardoor lastig om (weer) in de zorg aan de slag te gaan. Zij komen vaak in opleidingen terecht die primair ontwikkeld zijn voor jongeren. Hetzelfde geldt voor medewerkers die al in de sector werken en zich verder willen ontwikkelen.

Soms is iemand op grond van een diploma wel bevoegd om bepaalde zorg te leveren, maar niet bekwaam. Als een gediplomeerd zorgmedewerker al vijf jaar geen injectie heeft gegeven, dan is die persoon onbekwaam en daarmee ook onbevoegd. Tegelijkertijd kan iemand zonder dat diploma wél bekwaam gemaakt zijn – met de juiste scholing en toetsing – om die injectie te geven. Bekwaamheid uitsluitend koppelen aan alleen een diploma gaat dus niet op.

Bekwaamheidspaspoort

Het is belangrijk om per individuele zorgverlener vast te stellen voor welke handelingen diegene aantoonbaar bekwaam is. Zoiets is te regelen met bijvoorbeeld een bekwaamheidspaspoort in het leermanagementsysteem. Hierin kan precies worden vermeld in welke handelingen de medewerker bekwaam én geschoold is. En ook al is iemand aantoonbaar geschoold en getoetst, dan nog kan diegene besluiten iets niet te doen, bijvoorbeeld vanwege een gebrek aan vertrouwen tussen zorgmedewerker en patiënt.

Goede zorg is en blijft meer dan een verzameling diploma’s.