'Bezuinigingen op onderwijs en onderzoek duwt Nederland verder in een transitiecrisis'

23 OKT 2024 16:24 | Vakvereniging HZC
Dit is een expertquote via ANP Expert Support

Chris van Veldhuizen

Aanleiding:
Grote bedrijven keren zich tegen bezuinigingen onderwijs | Trouw

Bij het te vinden van oplossingen voor de complexe transitieopgaven worden we regelmatig geconfronteerd met nieuwe vraagstukken en een gebrek aan kennis. Het is daarom belangrijk dat alle betrokken partijen gaan samenwerken en dat er juist meer geld wordt geïnvesteerd in onderwijs, onderzoek en innovatie.

We staan voor tal van maatschappelijke en economische uitdagingen op gebieden zoals klimaat, water, bodem, stikstof, biodiversiteit, landbouw, energie, infrastructuur en de arbeidsmarkt. Enorme transitieopgaven die ieder voor zich al heel uitdagend zijn, maar in hun onderlinge samenhang vervormen tot een complex moeras aan uitdagingen.

Geen consistentie

Daarbij zijn er op elk gebied weer eigen en toenemende beperkende regels, op gebied van stikstof, biodiversiteit, zero-emissie, waterkwaliteit en -afvoer, vergunningen, bevoegdheden en verschillende procedures bij Rijk, gemeenten en provincies. De versnipperde aanpak per departement en tussen Rijks- en lagere overheden werken elkaar tegen, maken dat het spaarzame budget niet effectief wordt ingezet en verminderen het vertrouwen in overheidsbeleid. Zie recent het beleid rondom bestelbusjes in binnensteden.

Het is een moeras waarin we door het ontbreken van een consistent, samenhangend en betrouwbaar langere termijn beleid steeds verder weg dreigen te zakken.

Bezuinigingen op onderwijs en onderzoek gaan hier niet helpen. Bij het werken aan deze complexe transities worden instanties en bedrijven al regelmatig geconfronteerd met steeds weer nieuwe vraagstukken en ontbrekende kennis. Innovatie is ook cruciaal om bij structurele arbeidstekorten werknemers te ondersteunen met technologie om minimaal de hoeveelheid werk te kunnen blijven doen, of zelfs meer te doen. De rek in productiviteit van arbeid is er bij het merendeel van de werknemers allang uit. De ontwikkeling van nieuwe kennis en innovatie moeten juist gestimuleerd worden en daar is méér en niet minder budget voor nodig.

Meer samenwerken

En dan niet alleen geld voor POC’s (proof of concepts) met een pilot om vast te stellen of een nieuwe oplossing technisch en functioneel werkt voordat die grootschalig toegepast wordt. Daar is Nederland al kampioen in, zo stelde Open Care Connect al eerder vast. Coördinatie en samenwerking tussen álle betrokken partijen vanaf de start is een essentiële voorwaarde, om tot in de praktijk werkende, opschaalbare oplossingen te komen en Nederland uit het moeras van transitieopgaven te trekken.

Chris van Veldhuizen is econoom, lid van SER en directeur van Vakvereniging HZC

Meer binnen de rubriek Wetenschap