Europarlement veroordeelt Bulgarije om tegenwerken democratie, vrijheid en media

Het gaat de verkeerde kant op met Bulgarije. De democratie, rechtsstaat en vrijheid van meningsuiting staan er onder druk, en ook de vrije media zijn in gevaar. Ook wordt Europees belastinggeld misbruikt. Dat heeft het Europees Parlement geconcludeerd. In een resolutie veroordeelt het parlement de toestand in Bulgarije. De Europarlementariërs veroordelen ook de autoritaire houding en werkwijze van de Bulgaarse regering en roepen op om te luisteren naar de demonstrerende bevolking.

In Bulgarije zijn al maanden massademonstraties tegen de regering van premier Boyko Borisov aan de gang. De demonstranten eisen zijn aftreden en dat van hoofdaanklager Ivan Geshev. Beiden zijn volgens hen verantwoordelijk voor de foute gang van zaken in het Balkanland. Corruptie en vriendjespolitiek zijn er aan de orde van de dag. En net als in Polen en Hongarije staan de democratie, rechtsstaat en de vrije media er onder druk. De politie gebruikt buitensporig geweld tegen demonstrerende vrouwen, kinderen en tegen journalisten die hun werk doen.

Het Europees Parlement maakt zich grote zorgen over Bulgarije en trekt zich het lot van de Bulgaarse burgers aan. In een resolutie veroordeelt het parlement de handelswijze van de regering Borisov, die onder meer voor de parlementsverkiezingen van maart 2021 de kieswet in zijn eigen voordeel wil aanpassen. Ook staat er een omstreden grondwetshervorming op stapel, die ervoor zorgt dat de regering nog meer macht krijgt. Daarnaast worden de media steeds meer geconcentreerd rondom een paar grote spelers, vergelijkbaar met de situatie in Hongarije. Mede daardoor nemen de mediavrijheid en transparantie af. De Europarlementariërs veroordelen de lastercampagnes en het geweld tegen journalisten.

Om erger te voorkomen is het Europarlement achter de burgers van Bulgarije gaan staan. Niet alleen wordt premier Borisov veroordeelt in een resolutie, maar ook staat daarin dat een grondwetswijziging moet voldoen aan de internationale regels. Verder maken de Europarlementariërs zich zorgen over de aanpassing van de kieswet en over het te snel invoeren van nieuwe wetten, waardoor de democratische controle daarop moelijker wordt. Het parlement stipt eveneens aan dat Bulgaarse onderzoeken naar corruptie in hogere kringen nergens toe leiden en dat de regering geen respect heeft voor de grondrechten. Roma, LHBTIQ+ en andere minderheden staan onder grote druk.

De Bulgaarse regeringspartij gebruikt Europees belastinggeld voor zelfverrijking en besteed het onvoldoende aan de bevolking. Mediasubsidies van de EU gaan naar mediabedrijven die de regering gunstig gezind zijn. Er moeten daarom strengere controles komen op het uitgeven van EU-geld in Bulgarije, zo vindt het Europarlement. Op Europees belastinggeld dat naar het land gaat moeten ook meer en betere controles komen, want de regeringspartij steekt dit geld te vaak in eigen zak. Hier zit ook geld bij van Nederlandse belastingbetalers.

Rapporteur en Europarlementariër Juan Fernando López Aguilar zei in het Europees Parlement: ‘De rechtsstaat bekent een scheiding van de machten, maar aantijgingen van rechterlijke corruptie en politiek gedreven vervolgingen vieren [in Bulgarije, EP] hoogtij.’ Er is in Bulgarije nog wel mediavrijheid, stelt de Spanjaard, maar ‘we zien dat de regering druk uitoefent op publieke media en cliëntelisme toepast op commerciële media’. Officieel worden de burgerrechten in Bulgarije gehandhaafd,  maar ‘we zien politiegeweld en de onderdrukking van minderheden’, aldus sociaaldemocraat López Aguilar.