Uniper wil compensatie kolenexit buiten Nederlandse rechter om

Donderdag jl. liet het Duitse energiebedrijf Uniper weten een schadeclaim in te willen dienen bij een internationaal ISDS-arbitragehof vanwege de wet verbod kolen voor elektriciteitsproductie. Uniper laat weten de dagvaarding te hebben klaarliggen, in de hoop dat de Eerste Kamer vandaag zwicht voor de dreigende schadevergoeding, en de wet terugstuurt. Uniper kan naar schatting ongeveer 850 miljoen euro claimen van de Nederlandse overheid. Uniper heeft 1,7 miljard euro geïnvesteerd in de kolencentrale. Als de centrale in 2030 dicht moet, dan is ongeveer de helft van de investering afgeschreven. Als Uniper ook misgelopen winst claimt, kan het bedrag ook hoger worden.

De Eerste Kamer kan natuurlijk ook tot de conclusie komen dat het dat niet waard is en de wet terugsturen. De wetsbehandeling begint vanmiddag om 16:30 uur. Het ligt voor de hand dat deze dreiging op z’n minst een rol gaat spelen in de afwegingen. Maar dit zou bij de Eerste Kamerfracties gepolst kunnen worden!

Eerder dit jaar startte Handel Anders! i.s.m. anderen een campagne tegen ISDS, dat ook in handelsverdragen als CETA (EU-Canada) is opgenomen. De druk die bedrijven middels ISDS op overheidsbeleid kunnen uitoefenen heeft al meerdere malen geleid tot een afzwakking van maatregelen die milieu en consument juist moeten beschermen. ‘’De ISDS-claim die je wist dat zou komen dient zich aan’’, aldus Freek Bersch van Milieudefensie, een van de organisaties achter Handel Anders! ‘’Onze campagne tegen het handelsverdrag met Canada CETA richt zich ook op dit schimmige claim-systeem. Met CETA halen we een Paard van Troje Europa binnen omdat Amerikaanse bedrijven met een vestiging in Canada via hun claim-cultuur Europese overheden kunnen frustreren wanneer deze hoognodige aanscherpingen maken op de milieuwetgeving’’.

Uniper stapt niet gewoon naar de Nederlandse rechter met de claim, maar overweegt deze in te dienen bij een arbitragehof in Washington of in Den Haag. Deze schaduw-rechtspraak, die speciaal voor bedrijven is ingericht kent niet de onafhankelijke rechtspraak die we in de Nederlandse rechtstaat gewend zijn. Terwijl de ISDS-claim, indien toegewezen aan het bedrijf, wel door de Nederlandse belastingbetaler moet worden opgehoest.‘’ 50 jaar geleden introduceerde Nederland ISDS, daarom hebben wij ook een bijzondere verantwoordelijkheid om dit ondemocratische instrument af te schaffen of tenminste wederkerig te maken zodat overheden ook bedrijven kunnen aanklagen voor de klimaatimpact die bv. met een kolencentrale wordt aangericht’’ aldus Marieke van Doorn, coördinator van Handel Anders!