Onderzoek: ‘Rookvrije generatie veel eerder haalbaar’

De rookvrije generatie is veel eerder haalbaar indien er ruimte wordt ingebouwd voor rookvrije alternatieven. Dat blijkt uit onderzoek van het onafhankelijke economisch adviesbureau Frontier Economics. Tegelijkertijd rekenen de onderzoekers voor dat als de overheid die ruimte niet biedt de doelstelling om  in 2040 tot een rookvrije generatie te komen niet zal worden gehaald.

Het Nationaal Preventieakkoord dat eind 2018 is gepresenteerd vormt de basis voor een groot aantal maatregelen om een gezonde levensstijl te bevorderen. Naast de aanpak van obesitas en problematisch alcoholgebruik richt het Nationaal Preventieakkoord zich op verschillende tabaksontmoedigingsmaatregelen met als doel om tegen 2040 een rookvrije generatie te realiseren, ofwel het terugbrengen van het aantal volwassen rokers naar minder dan 5%.

Momenteel rookt in Nederland nog ruim 20% van de volwassenen.

Volgens het in opdracht van Philip Morris Benelux uitgevoerde onderzoek van Frontier Economics telt Nederland bij ongewijzigd beleid in 2040 nog 7.8% rokers, bijna 3% meer dan de doelstelling van de overheid, ofwel 430.000 rokers te veel. Door alleen in te zetten op de huidige pijlers preventie (het voorkomen dat mensen gaan roken) en ontmoediging (bestaande rokers stimuleren om te stoppen) zal het doel van het Nationaal Preventieakkoord bij lange na niet worden gerealiseerd. Aanvullend beleid is nodig om de doelstelling te realiseren.

Philip Morris Benelux heeft de aanbeveling om in het Nederlandse tabaksbeleid harm reduction - naast preventie en ontmoediging - als derde pijler te introduceren in een brief aan de informateur overgebracht. 

Derde pijler

Een derde pijler gestoeld op harm reduction (het beperken van de schade die tabaksgebruik met zich meebrengt door volwassen rokers te wijzen op minder schadelijke, rookvrije alternatieven) is noodzakelijk om een rookvrije generatie te realiseren. Frontier Economics wijst daarbij naar ervaringen in het Verenigd Koninkrijk en Japan, landen waarbij het aantal rokers versneld daalde nadat de overheid ruimte gaf aan rookvrije alternatieven zoals respectievelijk e-sigaretten en verwarmde tabaksproducten.

Zo daalde in Engeland het aantal rokers tussen 2012 en 2019 veel sneller dan tussen 1993 en 2011 – de periode voordat e-sigaretten beschikbaar waren. De overstap naar e-sigaretten heeft sterk bijgedragen aan deze daling: inmiddels zijn in het Verenigd Koninkrijk ongeveer 1,9 miljoen ex-rokers volledig overgestapt op e-sigaretten. Uit het Engelse beleid spreekt, in algemene zin, steun voor het promoten van e-sigaretten als minder schadelijk alternatief.

Andrew Leicester, Associate Director van Frontier Economics: ‘Als de snellere daling van de rookprevalentie die de afgelopen jaren in Engeland is waargenomen ook in Nederland zou plaatsvinden, wordt de ambitie om het aantal volwassen rokers terug te brengen tot minder dan 5% al ​​in 2035 bereikt. Dat is vijf jaar eerder dan de doelstelling. Dit betekent dat Nederland in 2035 negenhonderdduizend minder rokers zal tellen vergeleken met de huidige uitgangspositie.’

Miguel Matos, Managing Director in de Benelux ziet in het onderzoek een extra aanleiding om op te roepen tot een maatschappelijk debat over het recht op informatie voor volwassen rokers over rookvrije alternatieven. ‘Onze visie is helder. Ook wij willen dat Nederland rookvrij wordt en daarom steunen wij strenge maatregelen voor sigaretten en shag, de meest schadelijke vorm van tabaksgebruik. Onze boodschap is duidelijk: als je niet rookt, begin dan niet. Als je rookt, stop dan. Maar als je niet stopt, dan moet je je kunnen laten informeren over wetenschappelijk onderbouwde, minder schadelijke rookvrije alternatieven. In andere landen blijkt al welke bijdrage deze alternatieven kunnen leveren bij het terugdringen van het aantal rokers - waarom zou dat in Nederland niet kunnen? Daarover gaan wij graag in gesprek.’