'De Toeslagenwet moet van tafel om mensen die onder het bestaansminimum leven te helpen'

Op 4 juni 2024 deelde het UWV een knelpuntenbrief waarin zij pleiten voor het overbodig maken van de Toeslagenwet. De wet is omslachtig, waardoor mensen die recht hebben op een toeslag, hiervan geen gebruik maken. Als de uitkeringen worden aangepast tot het sociaal minimum, zijn de toeslagen niet langer nodig. Dit voorkomt dat mensen onnodig onder het bestaansminimum leven.

De Toeslagenwet is bedoeld om het inkomen van mensen met een UWV-uitkering aan te vullen tot het voor hen geldende sociaal minimum. Soms is een UWV-uitkering niet voldoende om van te leven. Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen zoals de Wajong of de WIA-uitkering zijn in dat geval lager zijn dan het sociaal minimum. Ik zie dit terug in mijn dagelijkse praktijk en de Commissie OCTAS benoemd dit probleem in het rapport 'Toekomst van het arbeidsongeschiktheidsstelsel'.

Het UWV concludeert dat de Toeslagenwet complex is voor burgers. Er wordt, ten opzichte van andere uitkeringen, gebruik gemaakt van een afwijkende verrekensystematiek en er worden andere verplichtingen gesteld. Velen maken geen gebruik van de wet omdat ze de gevolgen niet kunnen overzien en bang zijn voor terugvorderingen. Hierdoor valt een financieel kwetsbare groep buiten de boot.

In haar brief stelt het UWV voor om de uitkeringen (zoals de WIA, WW en Wajong) aan te passen. Daarbij moet als hoofdregel gelden dat de uitkering voorziet in een inkomen van tenminste het sociaal minimum. Als dat geregeld wordt, is de Toeslagenwet op termijn overbodig. Dit besluit moet de overheid nemen. Daarom is het UWV hierover in overleg met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Het UWV geeft aan dat op dit moment 68 procent van de Wajong-gerechtigden recht hebben op een toeslag van het UWV, maar daar geen gebruik van maken. Een zeer reëel probleem dus dat op korte termijn een oplossing vereist! Als dit niet wordt opgelost, blijven mensen onnodig onder het bestaansminimum leven.