'Europese AI-ambities blijven ver achter bij Amerikaanse miljarden'

De miljardeninvesteringen in OpenAI tonen opnieuw hoeveel kapitaal nodig is om voorop te blijven lopen in de ontwikkeling van toonaangevende AI-systemen. Europa is op dit vlak – ondanks de geplande investeringen met InvestAI – nog niet competitief. Bovendien is alleen kapitaal onvoldoende in deze snel veranderende industrie: het Europese AI-ecosysteem moet verder gestimuleerd worden en er moeten maatregelen komen om Europees AI-talent langer te behouden.

OpenAI haalt in één ronde 40 miljard dollar op – bijna evenveel als de totale private investeringen in AI in heel Europa in 2024. Grote rekenkracht, en dus grote investeringen, blijven cruciaal voor het ontwikkelen van de meest capabele GenAI-modellen. De vaak aangehaalde 6 miljoen dollar voor de ontwikkeling van DeepSeek zijn helaas misleidend: de recentste schattingen voor alleen al de totale serverkosten voor DeepSeek zijn een factor 500 hoger: 1.6 miljard dollar.

Het draait niet alleen om investeringen. Hoewel Europa een groeiend netwerk van veelbelovende AI-spelers kent – met bijvoorbeeld Mistral en Aleph Alpha, en samenwerkingen zoals OpenEuroLLM – is het ecosysteem nog te gefragmenteerd, te klein en te kwetsbaar. Het gebrek aan structurele ondersteuning voor start-ups en scale-ups zorgt voor een gebrek aan schaal en verbinding tussen deze spelers. Initiatieven om dit ecosysteem sterker te verbinden beperken zich nog te vaak tot de landsgrenzen van EU-lidstaten en krijgen te weinig sturing of ondersteuning van overheden.

Tegelijkertijd vertrekt nog altijd meer dan de helft van het Europese AI-talent naar het buitenland na hun studie. Om dat tij te keren, zijn hogere lonen en meer investeringen slechts een deel van de oplossing. Zoals Draghi al aangaf: we hebben aantrekkelijke carrièrepaden nodig binnen Europa, sterkere onderzoeks- en ontwikkelprogramma's, toegang tot topinfrastructuur, én een duidelijke visie op de maatschappelijke waarde van AI.