De onthullingen van topatlete Zoë Sedney leggen pijnlijk bloot wat er misgaat als leiders wegkijken. Bij grensoverschrijdend gedrag moeten leiders zichtbaar, transparant en richtinggevend zijn. De leiding van de Atletiekunie deed het tegenovergestelde: ze verschool zich achter regels en protocollen, in plaats van verantwoordelijkheid te nemen. Daarmee voedt ze de angstcultuur binnen de sport.
Vermijding is geen leiderschap
Het komt vaker voor in organisaties: zodra het spannend wordt, trekken leiders zich terug. Vermijdend leiderschap is een natuurlijke reactie op angst, maar ook een gevaarlijke. Want wie vermijdt, vergroot juist de onveiligheid. Angst verspreidt zich snel in organisaties, en wordt bij elk nieuw incident groter.
Verantwoordelijkheid betekent blijven staan
In kwetsbare situaties moeten leiders blijven staan. Sterke leiders durven risico’s te nemen, luisteren naar de pijn van slachtoffers, houden geen informatie achter en spreken zich uit. Ze vertellen de waarheid, ook als die ongemakkelijk is.
Bij de Atletiekunie werd zelfs de verantwoordelijkheid voor de terugkeer van de geschorste atleet bij het slachtoffer gelegd. Zij moest daarvoor een stappenplan opstellen. Dat is geen leiderschap, maar wegduiken.
Veilige cultuur vraagt om moedig leiderschap
Een veilige cultuur ontstaat niet vanzelf. Die vraagt om leiders die verantwoordelijkheid nemen. Niet alleen bij goede prestaties, maar juist op moeilijke momenten. Incidenten kun je niet altijd voorkomen. Wat je als leiding wél kunt doen, is er krachtig en eerlijk mee omgaan.