'Intern onderzoek UWV toont aan dat arbeidsongeschiktheidsbeoordelingen vaak niet kloppen'

Uit interne auditrapporten van het UWV blijkt dat in bijna 80 procent van de telefonische spreekuren het gegeven eindoordeel niet plausibel is. Ook blijkt uit die rapporten dat het UWV in meer dan 50 procent van de gevallen niet goed heeft vastgesteld hoeveel uur iemand nog kan werken.

Urenbeperking

Dat zijn schrokkende uitkomsten. Hoewel het betreffende auditrapport slechts 293 dossiers beschrijft, gaat hier toch een verontrustend signaal van uit. Dat geldt zeker ook voor de fouten ten aanzien van de urenbeperking. Die urenbeperking bepaalt namelijk in grote mate het uiteindelijke arbeidsongeschiktheidspercentage én dus ook of recht bestaat op een WIA-uitkering. Verdiende je voor je ziekte op of rond het wettelijk minimumloon? Dan is de urenbeperking vaak de enige mogelijkheid om tóch een WIA-uitkering te krijgen. Dat heeft te maken met de systematiek die gebruikt wordt om het arbeidsongeschiktheidspercentage te berekenen.

In de praktijk

De conclusies uit de auditrapporten herken ik ook uit mijn eigen praktijk als jurist. De urenbeperking is dan ook vaak onderwerp van discussie, juist omdat er zo veel van afhangt.

Dat geldt overigens ook voor de zorgvuldigheid waarmee de WIA-beslissingen tot stand komen. Telefonische spreekuren zijn helaas geen uitzondering. Opvallend is overigens dat uit de rechtspraak van de Centrale Raad van Beroep, de hoogste rechter op dit gebied, blijkt dat een telefonisch spreekuur niet gelijk staat aan een onzorgvuldig onderzoek. De uitkomsten van dit auditrapport doen echter anders vermoeden.

Onzorgvuldige onderzoeken en onjuiste eindoordelen, zorgen ervoor dat mensen niet de uitkering krijgen waarop zij recht hebben. Dat heeft overigens twee kanten. Op basis van dit auditrapport is het zowel mogelijk dat de uitkering te laag als te hoog is vastgesteld.

Oplossing

Het zou daarom goed zijn wanneer het UWV de handelswijze rondom de telefonische spreekuren serieus tegen het licht houdt. Ik wil niet stellen dat telefonische spreekuren in het geheel afgeschaft moeten worden, maar zij zouden wél de uitzondering moeten zijn. Ten aanzien van de onjuiste urenbeperkingen kan gedacht worden aan een vier-ogenprincipe. Al zal dat met de huidige artsencapaciteit bij het UWV niet haalbaar zijn. Het vinden van een passende oplossing is een taak voor zowel het UWV als de overheid. Zij moeten de handschoen nu oppakken.

Wordt dit probleem niet opgelost? Dan krijgen mensen niet de arbeidsongeschiktheidsuitkering waarop zij recht hebben.