De werknemer als influencer: hoe te (blijven) floreren op het werk

Om te kunnen floreren op het werk, moeten werknemers de regie nemen over de manier waarop ze omgaan met veranderingen op hun werk en hun persoonlijke wensen kunnen nastreven. Dat is de boodschap van prof. dr. Joris van Ruysseveldt, hoogleraar Arbeids- en organisatiepsychologie (A&O) bij de Open Universiteit. Op vrijdag 3 november 2023 spreekt hij in Heerlen zijn oratie uit.

Effectieve versus optimale adaptatie

Van Ruysseveldts rede richt zich op de vraag hoe werkenden energiek aan de slag kunnen blijven en daarnaast professioneel en persoonlijk kunnen groeien. Omgaan met adaptatievraagstukken is voor iedereen een uitdaging en vaak pas je je aan de wensen van je werkgever aan (zogeheten effectieve adaptatie). Van Ruysseveldt pleit echter voor optimale adaptatie, waarbij een balans gerealiseerd wordt tussen de eisen van de organisatie en je eigen doelen, ambities en wensen. Pas dan kun je op het werk echt en langdurig optimaal functioneren, oftewel floreren.

Niet aanpassen maar bijsturen

Hiervoor is geïntegreerd adaptief gedrag nodig, dat wil zeggen aanpassingsgedrag waarin de werkende een balans tussen adaptieve eisen en persoonlijke doelen tot stand weet te brengen. Dit houdt in dat de werknemer de regie moet nemen om tegemoet te komen aan druk van buitenaf, de verwachtingen van de werkgever, en tegelijkertijd persoonlijke doelen op een haalbare manier te realiseren. De werkende is dan niet slechts de 'aanpasser', maar een influencer van de verandering. Hij is een actieve participant die kansen grijpt om het verloop van de verandering bij te sturen, richting te geven of proactief aan te pakken. Die balans tussen aanpassen en beïnvloeden is nodig om duurzame inzetbaarheid te realiseren en zo het floreren op het werk op langere termijn te garanderen, aldus Van Ruysseveldt.

Meer onderzoek nodig naar adaptief gedrag en floreren

Het onderzoek naar floreren op het werk is volop in ontwikkeling, concludeert Van Ruysseveldt. Zo willen onderzoekers meer inzicht krijgen in wat adaptief gedrag precies inhoudt en welke verschillende soorten er zijn, hoe het samenhangt met veranderingen in organisaties, welke persoonsgebonden en omgevingsfactoren dat adaptief gedrag bevorderen of belemmeren, en hoe het eraan bijdraagt dat werkenden kunnen (blijven) floreren in dynamische werkcontexten. Verandering is immers van alle tijden en blijft altijd doorgaan.

Joris spreekt zijn oratie getiteld 'Floreren in dynamische werkcontexten: van effectieve naar optimale adaptatie' uit op vrijdag 3 november 2023 om 16.00 uur bij de Open Universiteit te Heerlen. Aanmelden voor de oratie kan via ou.nl/uitnodiging. De oratie is online te volgen via ou.nl/live.

Over Joris van Ruysseveldt

Prof. dr. Joris van Ruysseveldt studeerde en promoveerde aan de KU Leuven. Sinds 1986 is hij verbonden aan de Open Universiteit. Eerst als docent, vervolgens als universitair docent en vanaf 2015 als universitair hoofddocent aan de faculteit Psychologie. Sinds 2020 is hij vakgroepvoorzitter van de vakgroep Arbeids- en organisatiepsychologie en op 1 februari 2022 werd hij benoemd tot hoogleraar Arbeids- en organisatiepsychologie.