Oratie: inzichten en tips voor succesvol ouder worden op het werk

Succesvol ouder worden op het werk en duurzaam inzetbaar blijven, hoe doe je dat? Prof. dr. Annet de Lange ziet een belangrijke rol voor zelfmanagement. “Dankzij zelfmanagement word je je bewust van uitdagingen en werkdruk, leer je te reflecteren op je grenzen en behoeften en leer je hoe je je gedrag aanpast; ook als je ziek wordt of als je een moeilijke periode ervaart.” Prof. dr. Annet de Lange geeft tijdens haar oratie op 1 november 2019 praktische handvatten, kennis en inzichten.

Duurzame inzetbaarheid

Door achterblijvende geboortecijfers, een hogere levensverwachting en een stijgende pensioenleeftijd is het thema duurzame inzetbaarheid de afgelopen jaren belangrijk geworden. Mensen moeten langer doorwerken en tegelijkertijd de aansluiting met hun werkomgeving behouden. Succesvol ouder op het werk betekent volgens De Lange en haar collega’s dat je gedurende je loopbaan je (subjectieve) gezondheid, vitaliteit, werkvermogen, employability en motivatie op het werk behoudt, vergroot, of (in geval van verlies ervan) herstelt. 

Interventies ontwikkelen

Om succesvol ouder te worden op het werk moeten werknemers, vanuit positief-psychologisch perspectief gezien, zelfmanagement (zelfregie) ontwikkelen. De Lange: “Maar wat is dat eigenlijk: zelfregie of zelfmanagement? En hoe doe je dat: zelfregie nemen in een context waarin je werk, je omgeving of een deel van je leven verandert? Daar draait het om in de leerstoel.” Het vernieuwende van de leerstoel is dat ze vanuit de arbeids- en organisatiepsychologie interventies ontwikkelt die werknemers ondersteunen in hun zelfmanagement. Het positief-psychologisch perspectief dient daarbij als uitgangspunt: de sterke puntenbenadering is de basis om mensen verder te helpen dóór te ontwikkelen op het werk en om langer doorwerken met meer plezier mogelijk te maken. 

Positief en autonoom

De Lange: “Ik leg positieve en concrete manieren uit om zelfregie te vergroten. Bijvoorbeeld welke kansen zie je als werkende in het zelf herstellen of verbeteren op en buiten het werk? Hoe kun je door job crafting, zelf je werk betekenisvoller of gezonder maken? Zijn er zijn positieve rolmodellen in je werkomgeving? Als je oudere collega’s ziet die vitaal en positief zijn, ervaar je een positief beeld van je werk in de toekomst. Hoe meer positieve effecten, des te groter de kans op vooruitgang in zelfeffectiviteit en handelingsvaardigheid van werkenden gedurende de levensloop. Wat doen betekenisvolle levensloopgebeurtenissen, bijvoorbeeld een kind krijgen of een dierbare verliezen, met je zelfmanagement op en buiten het werk? Wat is een gezonde leefstijl, hoe bouw je rust in en schakel je af van je werk? Het gaat ook over de balans blijven zoeken in belasting en belastbaarheid. In het kader van de leerstoel zullen we in nieuw onderzoek evidence based zelfmanagementinterventies ontwikkelen. We gaan ook kijken naar ondersteunende elementen uit de werkomgeving om het zelfmanagement bij het ouder worden te versterken. Je kunt zelfmanagement dus ontwikkelen en versterken om geen passieve toeschouwer in het verouderingsproces te worden.”

De bijzondere leerstoel Succesvol ouder worden op het werkt wordt mogelijk gemaakt door de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. De oratie vindt plaats op vrijdag 1 november 2019 om 16.00 uur bij de Open Universiteit in Heerlen. De oratie is integraal live te volgen via www.ou.nl/live. 

Voorafgaand aan de oratie vindt een symposium plaats over 'Duurzame inzetbaarheid in zorg en welzijn'.