Maandag 1 juli Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden in het Oosterpark

Onderschrift: Kranslegging tijdens Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden in het Oosterpark, 1 juli 2023 fotocredit: I.Owusu , bron: NiNsee

Het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) organiseert voor de 22ste keer op maandag 1 juli van 14.00 uur tot 15.30 uur de Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden bij het slavernijmonument in het Oosterpark in Amsterdam. Tijdens deze jaarlijkse herdenking staan we stil bij de zeer pijnlijke geschiedenis van het trans-Atlantische slavernijverleden. Slavernij in Suriname en op het Caribisch deel van Koninkrijk werd op 1 juli 1863 officieel afgeschaft. In Suriname waren de vrijgemaakten verplicht om nog tien jaar (1873) door te werken op de plantages.

De aanvang van de herdenkingsceremonie in het Oosterpark is om 14.00 uur en wordt rechtstreeks uitgezonden op NPO 1, BVN en via NOS.nl. De ceremonie is via een livestream te bekijken en dus ook online toegankelijk voor de inwoners van Suriname en het Caribisch deel van het Koninkrijk. Het aansluitende jaarlijkse Keti Koti Festival in Amsterdam, waar feestelijk wordt stilgestaan bij de afschaffing van de slavernij, vindt net als vorig jaar plaats op het Museumplein.

Herdenkingsjaar Slavernijverleden

Dit jaar markeert 1 juli 2024 bovendien als het officiële einde van het Herdenkingsjaar, 160 jaar wettelijke afschaffing van de slavernij. Tijdens het herdenkingsjaar 2023/2024 werd er in het Nederlandse Koninkrijk stil gestaan bij de Nederlandse geschiedenis van trans-Atlantische slavernij en bij de hedendaagse doorwerking van deze geschiedenis. Door het hele land werden er diverse activiteiten en evenementen georganiseerd.

“Het einde van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden is in zicht en het afgelopen jaar heeft ons veel gebracht qua allerlei initiatieven in het culturele veld alsook de verschillende herdenkingen in het Koninkrijk. Toch is het belangrijk om met elkaar te blijven werken om structureel aandacht te schenken aan de doorwerkingen van het trans-Atlantische slavernijverleden. De effecten van deze geschiedenis gaan namelijk verder dan de ‘symboliek’ van herdenken. De blijvende focus moet nu op het proces van ‘na de komma’ en van heling en herstel komen te liggen”, aldus Linda Nooitmeer, voorzitter bestuur NiNsee.  

Minister Dijkgraaf, coördinerend minister Herdenkingsjaar Slavernijverleden, “Bijzonder om samen terug te keren naar de plek waar de Koning een jaar geleden excuses maakte en vergiffenis vroeg voor het Nederlandse slavernijverleden.  Sindsdien zijn er op honderden plekken in het land nieuwe initiatieven ontstaan om samen stil te staan bij deze pijnlijke periode in ons gedeeld verleden en de veerkracht van de nazaten van tot slaaf gemaakten te vieren. Samen hebben we een onomkeerbare beweging ingezet. Het is waardevol om daar samen bij stil te staan, en die ook na dit Herdenkingsjaar volop door te zetten.”

Wethouder, Touria Meliani, Inclusie en Antidiscriminatiebeleid: “De herdenking en viering van het Keti Koti herdenkingsjaar, 150/160 jaar afschaffing van de slavernij, zijn belangrijke momenten om stil te staan bij het verleden, eer te betonen aan de nazaten van tot slaaf gemaakten, en de impact van deze donkere periode te erkennen. De viering van Keti Koti markeert ook de kracht en veerkracht zoals te zien bij de vele waardevolle activiteiten en bijeenkomsten in onze stad die het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden ter gelegenheid van het herdenkingsjaar. Het is een moment om saamhorigheid te vieren, culturele rijkdom te delen en samen te werken aan een inclusieve samenleving waar gelijke kansen voor iedereen worden nagestreefd.Als gemeente Amsterdam zijn wij dan ook trots om de afsluiting van het 150/160 jarig jubileum van Keti Koti in het Oosterpark en op het Museumplein te ondersteunen.”

Keti Koti Festival

Vanwege de beperkte capaciteit in het Oosterpark, vindt het Keti Koti Festival ook dit jaar plaats op het Museumplein in Amsterdam. Dit is besloten in overleg met de Gemeente Amsterdam. Het Keti Koti Festival op het Museumplein begint om 13.00 uur en eindigt om 22.00 uur. Tijdens de plechtigheid van de Nationale Herdenking (om 14.00 uur) wordt het festival op het Museumplein stilgelegd, er kan ter plekke live via grote schermen worden meegekeken naar de ceremonie in het Oosterpark. Het festival op het Museumplein bestaat uit een reeks concerten met diverse artiesten, debatten en openlucht tentoonstellingen van onder andere het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum. De oproep voor bezoekers is om zoveel mogelijk met het openbaar vervoer te reizen naar het Keti Koti Festival, parkeren in de omgeving van het Museumplein is niet mogelijk.

Herdenkingen in het land

Slavernij op (toenmalig) Nederlands grondgebied werd officieel in 1863 afgeschaft. In Suriname moesten de vrijgemaakten nog tien jaar doorwerken op de plantages. Het verbreken van de ketenen (Keti Koti) wordt in Suriname al sinds 1963 met een standbeeld, Kwakoe, gememoreerd. In Nederland duurde het tot 2002 voordat het Nationaal Monument Slavernijverleden werd geplaatst, in het Oosterpark in Amsterdam. Steeds meer Nederlandse gemeenten onderzoeken hun eigen verleden met de geschiedenis van de trans-Atlantische slavernij en besteden vervolgens aandacht aan dit verleden. In 2024 staan er daarom ook door het hele land verschillende  herdenkingen gepland op 30 juni en 1 juli. Dit jaar zijn er in 19 verschillende gemeenten herdenkingen en activiteiten, zodat de geschiedenis van de trans-Atlantische slavernij herdacht kan worden.                                                                                        

Voor een compleet overzicht en voor meer informatie over deze herdenkingen kun je de website van het NiNsee bezoeken.

Over het NiNsee:

Het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) is de officiële landelijke organisatie van het Nederlandse Slavernijverleden en de doorwerking daarvan in de huidige maatschappelijke verhoudingen. 

 Het NiNsee verzamelt, beheert en deelt kennis rond de gedeelde geschiedenis van het trans-Atlantische slavernijverleden.  In het Herdenkingsjaar Slavernijverleden programmeert het NiNsee een flink aantal activiteiten om kennisdeling en het bewustzijn over de gedeelde Nederlandse geschiedenis te verbreden. Als onderdeel van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden heeft de Rijksoverheid subsidie beschikbaar gesteld aan het NiNsee om de opening en sluiting van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden te faciliteren.