'Nu is het zaak om effectief te gaan handhaven op schijnzelfstandigheid'

Dit is een expertquote van Ger Jaarsma, Voorzitter, Pensioenfederatie.

U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van de naam van de expert en organisatie. Aanleiding: Hoge Raad: koeriers Deliveroo waren werknemers

De bezorgers van Deliveroo werkten op basis van een arbeidsovereenkomst en niet als zelfstandige, vond het gerechtshof Amsterdam. De Hoge Raad heeft dat oordeel bevestigd. De schijnzelfstandigen van Deliveroo hebben dus recht op goede arbeidsvoorwaarden, zoals pensioen.

Minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft aangekondigd schijnzelfstandigheid te willen terugdringen. De Pensioenfederatie verwelkomt dit voornemen, omdat zo meer werkenden pensioen opbouwen en zo wordt voorkomen dat meer rechtszaken nodig zijn.

De minister vraagt aan de Belastingdienst en andere betrokken instanties en autoriteiten om de handhaving van de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties, bedoeld om zzp’ers en opdrachtgevers duidelijkheid te geven over hun arbeidsrelatie) weer actief ter hand te nemen en schijnzelfstandigheid terug te dringen. De pensioensector heeft daarin ook een belangrijke rol, maar kan deze alleen adequaat vervullen als een aantal zaken goed geregeld wordt.

Het is belangrijk dat aan de voorkant duidelijk is wanneer sprake is van schijnzelfstandigheid. De sector heeft handvatten nodig om daarop te kunnen handhaven. Anders moeten pensioenfondsen steeds terugvallen op dure en langlopende rechtszaken. Als namelijk blijkt dat zelfstandigen eigenlijk werknemers zijn, dan hebben zij in de meeste gevallen recht op pensioenopbouw bij een pensioenfonds. Dat betekent dat pensioenfondsen met terugwerkende kracht premies moeten innen bij die werkgevers. Die bedragen kunnen hoog oplopen.

Als een werkgever failliet gaat of het bedrijf beëindigt, dan kan het UWV slechts met terugwerkende kracht van een jaar de achterstallige premies vergoeden. Als het bedrijf langer dan een jaar geen premies heeft betaald dan zou dat een financiële strop betekenen voor het pensioenfonds en diens deelnemers. Om te voorkomen dat achterstallige premies tot onevenredige consequenties leiden voor zowel de schijnzelfstandigen als pensioenuitvoerders, is zowel een financiële oplossing als een oplossing in wetgeving nodig. Vooraf moet duidelijk zijn wanneer er sprake is van zelfstandigen of van werknemers.

Op dit moment is er nog geen handig instrument waarmee pensioenuitvoerders platformapps kunnen ontleden en schijnzelfstandigen in beeld kunnen krijgen. Bij de bedrijven zelf ontbreekt een éénduidig label of codering waaruit blijkt welke diensten en door wie worden aangeboden. Registratie van de aanbieders en uitvoerders van platformwerkapplicaties is dan ook van belang. Evenals ketenafspraken met andere handhavende instanties zoals de Belastingdienst.

De Pensioenfederatie roept de wetgever dan ook op om voor de aanpak van schijnzelfstandigheid met een stevige financiële en wettelijke borging te komen. Zowel in Nederland alsook op Europees niveau, waar wordt gewerkt aan een richtlijn voor platformwerk.