Europarlement: geen slachtoffers meer door Poolse abortuswet

Polen moet garanderen dat vrouwenlevens niet langer in gevaar komen door de Poolse wet die het recht op abortus inperkt. Dat stelt het Europees Parlement nadat een zwangere Poolse vrouw is overleden omdat een abortus uitbleef. In Polen moeten alle vrouwen toegang krijgen tot veilige, legale en gratis abortuszorg, zo vindt het Parlement. Sowieso moeten Poolse vrouwen abortus kunnen plegen in andere EU-landen. Mensen die in Polen opkomen voor vrouwenrechten mogen ook niet langer worden tegengewerkt.

Het Europarlement sprak deze week over de benarde situatie in Polen. Daar is het recht op abortus door het Constitutioneel Hof afgeschaald zodat het weghalen van een embryo praktisch onmogelijk is. Alleen zwangere vrouwen in levensgevaar mogen na toestemming van artsen een abortus ondergaan. Voor een dertigjarige Poolse kwam die mogelijkheid te laat: zij overleed afgelopen september aan een septische shock, omdat haar artsen geen levensreddende abortus mochten uitvoeren. Door de beperkingen op legale abortus moesten die eerst vergeefs wachten tot de foetus stierf.

De dood van de vrouw vormde voor Polen aanleiding om massaal te demonstreren tegen de abortuswet. Deze mensen vinden het Europarlement aan hun zijde. Dat roept de Poolse regering middels een resolutie op te garanderen dat er in Polen geen vrouwen meer sterven door de wet. Europarlementariërs betreuren het dat Poolse vrouwen nu een onveilige abortus moeten uitvoeren of een omslachtige abortusreis naar het buitenland moeten maken. Ook vinden ze het triest dat Poolse vrouwen hun zwangerschap tegen hun wil uit moeten dragen, ook als de foetus niet levensvatbaar is of het een zeer ernstige afwijking heeft.

Het Europarlement dringt er bij de Poolse regering op aan om volledige toegang te waarborgen tot veilige, legale en gratis abortuszorg voor alle vrouwen. Andere landen moeten volgens de resolutie ook hulp verschaffen aan Poolse vrouwen. Er moet betere samenwerking tussen lidstaten komen om grensoverschrijdende toegang tot abortus te vergemakkelijken, zo stellen de Europarlementariërs. Dat kan onder meer door Poolse vrouwen toegang te geven tot een gratis en veilige abortus in EU-landen.

Tegelijkertijd is er steeds meer geweld en vijandigheid tegen Poolse verdedigers van mensenrechten van vrouwen. De Europarlementariërs vragen daarom de Poolse autoriteiten de rechten van de demonstranten te garanderen om buiten te kunnen manifesteren zonder bang te hoeven zijn voor dreigementen en vergeldingen. Ze veroordelen ook met klem het gebruik van politiegeweld tegen de demonstranten en dringen er bij de Poolse regering op aan dat de aanvallers hoe dan ook ter verantwoording worden geroepen.

De situatie rond abortus in Polen ontstond na een uitspraak van het Constitutioneel Hof. Per 1 januari werd de aangepaste abortuswet van kracht, waarna nog slechts driehonderd Poolse vrouwen in het ziekenhuis een abortus hebben ondergaan. De beperking is volgens het Parlement het zoveelste voorbeeld van de politieke overname van de rechterlijke macht en van de ineenstorting van de rechtsstaat in Polen. De Europese Raad van regeringsleiders wordt verzocht deze kwestie op de agenda van de hoorzittingen over de situatie in Polen te plaatsen.

D66-Europarlementslid Samira Rafaela is het roerend met haar collega’s eens over Polen. Ze neemt als voorbeeld een organisatie als Abortion Without Borders, die wordt tegengewerkt. ‘Zij helpen duizenden vrouwen door de juiste papieren te regelen, reizen voor te bereiden en veilige en legale abortustrajecten te garanderen,’ zegt Rafaela. ‘Dus bied ngo’s financiële steun om veilige abortussen te waarborgen en zorg ervoor dat de Poolse regering geen cent uit het EU-coronaherstelfonds ontvangt.’