De Consumentenbond waarschuwt dat door AI gegenereerde zoekresultaten van Google, vaak onnauwkeurig en soms misleidend zijn. Uit hun test met 100 consumentgerichte vragen, blijkt dat één op de vier AI-antwoorden fouten bevat. Hoewel deze tekortkomingen reële risico’s blootleggen, is het blokkeren of beperken van AI in zoekmachines geen haalbare oplossing. Deze technologie zal alleen maar verder ingezet worden en verbeteren. De echte uitdaging is om gebruikers voor te bereiden op verstandig gebruik.
De Consumentenbond benadrukt dat Google’s nieuwe “AI overviews” niet kunnen worden uitgezet en vaak verouderde, te simplistische of commercieel gekleurde informatie bevatten. Zo worden cruises “duurzaam” genoemd op basis van marketingclaims van rederijen, en werden blauwlichtbrillen aanbevolen tegen oogvermoeidheid, terwijl daar geen wetenschappelijk bewijs voor is. Naast kwaliteitsproblemen wijzen ze ook op een hoger energieverbruik vergeleken met traditionele zoekopdrachten.
De gevolgen zijn aanzienlijk. Als consumenten AI-antwoorden klakkeloos aannemen, kunnen ze verkeerde keuzes maken op het gebied van gezondheid, financiën of duurzaamheid. Overmatige afhankelijkheid van AI-samenvattingen kan bovendien het vertrouwen in zoekmachines ondermijnen. Toegenomen regeldruk is echter niet de oplossing: AI-antwoorden leveren vaak ook nuttige inzichten, worden in de toekomst alleen maar beter, en zullen steeds meer de standaard worden. Het echte gevaar is dat gebruikers onvoorbereid blijven in een wereld waarin AI-gestuurde informatievoorziening de norm wordt.
De oplossing ligt daarom in educatie & informatievoorziening. Net zoals onderwijsinstellingen ooit mediageletterdheid introduceerden bij de opkomst van internet en sociale media, moet ook AI-geletterdheid nu onderdeel worden van het curriculum. Daarnaast zou de overheid ook breder moeten communiceren over dit onderwerp om volwassenen te bereiken. Iedereen moet leren hoe AI-uitkomsten kritisch te bevragen, bronnen te controleren en zowel de risico’s als de kansen van AI te begrijpen. Landen als China hebben AI-bewustzijn al geïntegreerd in onderwijs en mediacampagnes. Nederland en Europa kunnen niet achterblijven, want AI gaat niet meer weg.