'Zonder goed afscheid van de leider, creëert een organisatie een zwakke opvolger'

Vorige week is tijdens de Democratische Conventie uitgebreid afscheid genomen van president Joe Biden als kandidaat van de komende verkiezingen. Goed afscheid nemen van een leider en degene expliciet erkennen voor diens bijdrage, is essentieel om de leiderschapsplek echt vrij te maken voor de opvolger. 

Wanneer leiders wel vertrekken maar niet duidelijk afscheid nemen, of geen duidelijke erkenning krijgen voor hun bijdrage, zal de nieuwe leider weinig voor elkaar krijgen. Het lijkt dan alsof de vorige leider nog op de plek zit, zodat deze door de nieuwkomer niet ingenomen kan worden. 

Dat is op meerdere manieren merkbaar. Het ontbreekt de nieuwe leider aan lef, gezag en initiatief, terwijl hij of zij daar in voorgaande functies nooit last van had. Medewerkers benaderen de vorige leider als was die nog hun leider, ze blijven loyaal aan de vorige leider en de koers die hij of zij had uitgezet. De nieuwe leider geven ze geen schijn van kans.

Leidinggevenden die op een plek komen die niet écht beschikbaar is, doordat de voorganger niet echt afscheid heeft genomen, of niet voldoende is erkend voor diens bijdrage, ervaren een enorm energielek. Ze voelen aan alles dat ze hun plek niet volledig kunnen innemen en het risico bestaat dat ze daarom snel weer vertrekken. 

En zo ontstaat een positie in de organisatie waar de leiders beduidend sneller vertrekken dan op andere posities. Ze kunnen simpelweg niet aarden en krijgen niets voor elkaar. 

Organisaties kunnen dat voorkomen door goed afscheid te nemen. Ze moeten hun mensen bedanken voor hun bijdragen, ook al is een leider misschien wegens disfunctioneren vertrokken. Respectvol afscheid nemen is een voorwaarde voor opvolgers om hun rol leider waar te maken. 

De afscheidsspeech van Biden is een goed voorbeeld van de weg vrij maken voor zijn opvolger, Kamala Harris.