Alarmerend gebrek aan toezicht op teruggekeerde Afghaanse kinderen

EMBARGO TOT DINSDAG 16 OKTOBER 01.01 uur 

Afghaanse kinderen die vanuit Europese landen terugkeren naar hun land van herkomst worden aan hun lot overgelaten. Dat blijkt uit het rapport From Europe to Afghanistan: Experiences of Child Returnees van Save the Children dat aan de vooravond van de EU-migratiebijeenkomst in Brussel wordt gepresenteerd. De kinderrechtenorganisatie roept de Europese landen op hun verantwoordelijkheid te nemen en deze kinderen te beschermen.  

“EU-landen onttrekken zich aan hun verantwoordelijkheid om ongelooflijk kwetsbare kinderen te beschermen en te ondersteunen vanaf het moment dat ze in Afghanistan aankomen. Hierdoor staan deze kinderen, van wie sommigen niet eens in Afghanistan zijn geboren en de taal niet spreken, er moederziel alleen voor”, aldus Karen Mets, migratiespecialist van Save the Children.

Kinderen worden teruggebracht naar een gevaarlijke omgeving waar ze worden geconfronteerd met bedreigingen zoals gewelddadige aanvallen en rekrutering door gewapende groepen. De eerste helft van 2018 was volgens de VN de dodelijkste ooit gedocumenteerd voor Afghaanse burgers met bijna 1700 burgerdoden, onder wie 363 kinderen.   

Het rapport belicht de terugkeerprocessen van acht EU-landen, waaronder Noorwegen, Zweden, Duitsland en Nederland, in de afgelopen vijf jaar. 53 kinderen die naar Afghanistan zijn teruggekeerd vulden een enquête in. Daarnaast hielden de onderzoekers tientallen diepte-interviews met kinderen en hun ouders of verzorgers.  

De belangrijkste conclusies uit het rapport zijn:

• Bijna driekwart van de ondervraagde kinderen zei zich niet veilig en/of gehoord te voelen tijdens het terugkeerproces; meer dan de helft van de kinderen, onder wie enkelen die vrijwillig terugkeerden, maakte melding van dwang of geweld.
• Bijna de helft kwam alleen of in gezelschap van de politie in Afghanistan aan.
• Slechts drie kinderen hadden een specifiek re-integratieplan ontvangen.
• Terwijl 45 van de 53 kinderen in Europa naar school gingen, waren dat er na terugkeer in Afghanistan slechts 16. Driekwart noemde onderwijs als grootste behoefte.
• Bijna 1 op de 5 zei dat iemand hen na terugkeer had proberen te rekruteren om te vechten, gewelddadige acties te ondernemen of zich aan te sluiten bij een gewapende groepering.

Karen Mets, migratiespecialist van Save the Children: “EU-landen moeten hun verplichtingen nakomen en dit begint met het onmiddellijk stoppen van de terugkeer van Afghaanse kinderen naar een van de gevaarlijkste landen ter wereld.”