Zeeuwse huishoudens die tijdelijk zonnepanelen uitzetten helpen bij vol stroomnet

Consumenten kunnen de druk op het stroomnet op piekmomenten aanzienlijk verlagen. Dit is een belangrijke uitkomst van de pilot, die netbeheerder Stedin en energieleverancier Eneco afgelopen zomer en najaar op Tholen, Sint Philipsland en Schouwen-Duiveland hielden. De druk op het elektriciteitsnet nam bij deze klanten tot 57% af. De bereidwilligheid van de deelnemers was groot. In de lente van 2025 krijgt de pilot een vervolg.

Een kleine groep klanten van Eneco uit Tholen, Sint-Philipsland en Schouwen-Duiveland deed mee met de pilot, waarin hen werd gevraagd op zonnige dagen tijdelijk hun zonnepanelen uit te zetten. Op die drie Zeeuwse eilanden wordt op sommige momenten meer zonnestroom opgewekt dan verbruikt. De deelnemers werden in totaal 10 keer gevraagd hun zonnepanelen handmatig af te schakelen op een veilige manier. Naast het handmatig uitzetten van de zonnepanelen zagen de deelnemers meer mogelijkheden om de druk op het net te verminderen. Namelijk door duurzame energie te gebruiken wanneer het er is, ook voor huishoudens zonder zonnepanelen. Zo hield een deel van de groep bij een afschakelmoment rekening met hun energiegebruik, door bijvoorbeeld op dat moment de elektrische auto te laden, zodat ze hun zonnepanelen niet uit hoefden te zetten en ook niet terug leverden aan het net. Zonnestroom die wordt ingezet voor zelfconsumptie wordt een belangrijk aandachtspunt in een grotere vervolgpilot in 2025.

Hoge motivatie

De voornaamste reden voor de deelnemers om mee te doen was het kunnen bijdragen aan de energietransitie. Door op een paar piekmomenten een aantal zonnepanelen uit te zetten of de zelfconsumptie te verhogen kunnen er meer zonnepanelen worden aangesloten op hetzelfde net. Zowel de dag waarop het afschakelmoment plaatsvond als de hoogte van de vergoeding heeft weinig invloed gehad op de resultaten. De motivatie was hoog, net als de conversie en deelname, ondanks het eenvoudige karakter van de pilot. Of een vergoeding een juiste oplossing is voor de lange termijn en voor grotere groepen deelnemers, gaan we verder onderzoeken. Indirect worden die vergoedingen namelijk betaald door alle afnemers van het elektriciteitsnet in de vorm van nettarieven. De nettarieven zijn de afgelopen jaren flink gestegen.

Terugblik pilotdeelnemer

“Ik vind het belangrijk om mee te doen aan initiatieven om de energietransitie tot een succes te maken”, vertelt een van de pilotdeelnemers Ad Nieuwenhuize. “Het afschakelen van mijn zonnepanelen om de netcongestie in de buurt te verminderen is een van de mogelijkheden. In deze pilot moest ik handmatig mijn zonnepanelen afschakelen. Voor de toekomst reken ik erop dat dit geautomatiseerd kan, waardoor het minder moeite kost. Daarnaast vind ik een kostenvoordeel voor mij als klant belangrijk.”

Pilot uitbreiden

In de lente van 2025 wil Stedin de pilot uitbreiden. Dat gebeurt door naast Eneco met meerdere energieleveranciers samen te werken, maar ook door breder doelen te stellen:  

·        Duurzame energie gebruiken wanneer het er is. Bijvoorbeeld je auto opladen als de zon schijnt, of je wasdroger juist op die momenten aanzetten. Ook als je zelf geen zonnepanelen hebt.

·        Als je wel eigen zonnepanelen hebt, meer gebruik maken van jouw zelf opgewekte duurzame stroom.

·        Makkelijk maken door geautomatiseerde aansturing, binnen de grenzen die de klant aangeeft. Voor aanbieders van zonnepanelen en bijbehorende omvormers is het belangrijk dat de aanstuurbaarheid mogelijk gemaakt wordt en via vaste standaarden verloopt.

Slimmer omgaan met energie helpt bij het voorkomen van storingen of spanningsproblemen. Daar kan iedereen aan bijdragen door goed te kijken wanneer je energie gebruikt. In de vervolgpilot gaan we onderzoeken welke prikkels en afspraken nodig zijn om zelfconsumptie te stimuleren en pieken op het stroomnet te verminderen.