Nijpend tekort aan technisch personeel maakt versnelling noodzakelijk

De vraag naar technische vakmensen wordt steeds urgenter. In het laatste kwartaal van 2017 waren er naar schatting van het UWV 13.300 openstaande vacatures voor ICT beroepen en 60.800 voor de technische beroepen. Daarom maakte de partners van het Techniekpact vandaag, 5 jaar na de lancering, tijdens de Jaarconferentie op het TT Circuit in Assen bekend dat zij op vier thema’s door acties sneller resultaten willen realiseren. Minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat namen namens het kabinet “het Nationaal Techniekpact – Focus en versnellen” in ontvangst.

Minister Van Engelshoven maakte daarnaast bekend dat zij samen met de staatssecretaris van EZK tot en met 2020 het netwerk Katapult, regionale samenwerkingsverbanden van onderwijs en bedrijfsleven in het beroepsonderwijs, financieel zal ondersteunen en Staatssecretaris Mona Keijzer lanceerde MKB !dee.

Quote Staatssecretaris Keijzer: “Voldoende technisch personeel is voor veel bedrijven van het grootste belang. Maar een tekort kan niet alleen worden opgelost met nieuwe studenten. Technici en vakpersoneel moeten ook worden om-, her- of bijgeschoold. Daarom kom ik nog dit jaar met het

MKB !dee. Daarmee wil ik technische mkb-ers uitdagen ideeën aan te leveren die het makkelijker maken het tekort aan personeel op te lossen. We gaan ten minste 10 van deze projecten uitvoeren, zij krijgen hiervoor financiële ondersteuning.”

De grootste vraag ligt voor ICT beroepen bij het hogere beroepsniveau, ruim 9.000 vacatures, voor de technische beroepen is er met name vraag naar laag/basis beroepsniveau (28.000 vacatures) en middelbaar/specialistisch beroepsniveau (26.000 vacatures). Om sneller resultaat zichtbaar te maken op de arbeidsmarkt, is het noodzakelijk om meer nadruk te leggen op acties voor om- en bijscholing, meer bètatechnisch afgestudeerden die ook aan de slag gaan in de techniek, en goede infrastructuur van een regionaal dekkend technisch beroepsonderwijs. De partners van het Techniekpact hebben zich uitgesproken om met meer snelheid de regionale aanpak en lopende projecten op te schalen.

Bètatechnisch onderwijs stabiliseert

De monitor Techniekpact 2018 laat zien dat de stijgende trend van studenten die kiezen voor een bètatechnisch profiel of studierichting zich stabiliseert. Het aandeel studenten dat kiest voor een bètatechnische richting in vmbo-gl/tl (41%), havo/vwo (50%) en hoger onderwijs (29%) is dit jaar op het niveau van vorig jaar gebleven. Bij vmbo-bb/kb (19%) is ook sprake van een stabilisatie van het aandeel na de eerdere dalende trend. De verwachting is dat de extra investeringen voor het technisch vmbo een extra impuls zullen zijn voor het aandeel bètatechniek op het vmbo en mbo. Het huidige capaciteitsknelpunt bij bètatechnische universitaire opleidingen krijgt binnen de door universiteiten nog op te stellen sectorplannen voor het versterken van onderzoek en onderwijs in de bètatechniek aandacht.

Meer impact op vier thema’s

De partners van het Techniekpact hebben op de vier urgente thema’s concrete acties afgesproken die moeten leiden tot versneld resultaat en meer impact.

Instroom techniek en technologie verhogen

Met alleen de instroom in het onderwijs kan niet aan de groeiende vraag aan technici worden voldaan. Daarom is het van belang ook de instroom richting technisch en technologisch werk te stimuleren. Extra acties zullen worden ingezet om een toename van (zij-)instroom te creëren; vanuit werkzoekenden, statushouders, doorstappers die van werk naar werk gaan, internationaal talent, en door afname van de uitstroom naar niet-technische sectoren.

Grotere betrokkenheid van het bedrijfsleven bij het technisch onderwijs

Op dit moment zijn er zo’n 161 samenwerkingsverbanden tussen onderwijs en bedrijfsleven in het mbo en hbo actief. Bij deze publiek-private samenwerkingen zijn in totaal zo’n 10.000 partners betrokken, waarvan zo’n 6.000 bedrijven. De totale financiering van pps-en bestaat voor 45% uit directe investeringen van de werkveldpartners. De komende jaren wordt deze aanpak van regionale samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven verder doorgezet met daarbij extra aandacht voor het betrekken van het technisch mkb.

Bevorderen van Leven Lang Ontwikkelen in de techniek en technologie

Het up-to-date houden van kennis en vaardigheden is essentieel om wendbaar te blijven en mee te blijven doen in de moderne economie. Ingezet wordt op een cultuur waarin werken altijd samengaat met leren. Goede ondersteuning van werkenden en mkb-ondernemers, betere arbeidsmarktinformatie voor bedrijven en integrale samenwerking van regionale en sectorale netwerken moeten een sterke en positieve leercultuur stimuleren. Specifiek aandacht wordt daarbij besteed aan werkenden in het mkb en praktisch/laagopgeleiden, omdat zij veelal moeilijker de mogelijkheden tot scholing weten te vinden.

Docententekort in de techniek verminderen, ook via hybride docenten

Het huidige docententekort voor de bètavakken gaat de komende jaren verder op lopen. Onderwijs en bedrijfsleven gaan zich extra inzetten voor het aantrekken en opleiden van goede docenten en verdere professionalisering van huidige docenten. Daarbij wordt gekeken naar oplossingsrichtingen als circulaire carrières (‘de hybride docent’). Inzet op leven lang ontwikkelen ook voor docenten, aandacht voor de ‘ digitale docent’ en inzet van digitale middelen via onder andere MOOC kan helpen bij een verder professionalisering van docenten.