Versterk digitale weerbaarheid met nieuwe technologie

Nieuwe technologieën als kunstmatige intelligentie bieden niet alleen kansen om Nederland digitaal weerbaarder te maken. Ze zijn zelfs noodzakelijk. Dat zegt het Rathenau Instituut in het vandaag gepubliceerde onderzoek 'Cyberweerbaar met nieuwe technologie – Kans en noodzaak van digitale innovatie'. Het is een kwestie van tijd, aldus het instituut, voordat kwaadwillende partijen de nieuwe technologieën gaan gebruiken voor digitale aanvallen.

Uit het onderzoek blijkt dat behalve kunstmatige intelligentie ook sterke vormen van versleuteling nodig zijn om de cyberweerbaarheid te verhogen. We moeten, zo zegt het Rathenau Instituut, zo snel mogelijk gevoelige gegevens zo sterk gaan versleutelen dat ze bestand zijn tegen een aanval met een kwantumcomputer.

Nieuw en oud

Maar we moeten ons niet alleen richten op nieuwe technologie. Het is ook van groot belang om meer en beter gebruik te maken van bestaande, maar onderbenutte technologieën. Als zelfs basisveiligheidsmaatregelen als sterke wachtwoorden of software-updates onderbenut blijven, heeft het weinig zin om in te zetten op de nieuwste innovaties.

Europa versus de VS en China

Daarnaast moet er voor worden gewaakt dat Nederland en Europa niet steeds verder achterop raken bij de Verenigde Staten en China. Steeds meer digitale diensten op het gebied van cyberweerbaarheid worden uitbesteed aan grote buitenlandse techbedrijven. Volgens de onderzoekers verliezen Nederland en Europa daardoor de controle en zeggenschap over gegevens. Deze problemen kunnen worden verminderd door gevoelige data standaard te versleutelen, door strengere eisen te stellen aan leveranciers en door meer IT-bedrijvigheid te ontwikkelen in Nederland en Europa.

Melanie Peters, directeur van het Rathenau Instituut, onderstreept het belang van eigen IT-bedrijven in Nederland en Europa: “Door zelf meer digitale producten en diensten te ontwikkelen, kunnen we ervoor zorgen dat die producten en diensten recht doen aan belangrijke Europese waarden als veiligheid, privacy en autonomie.”

Rathenau Instituut

Het Rathenau Instituut deed het onderzoek op verzoek van de Cyber Security Raad. Het maakte daarvoor gebruik van literatuuronderzoek en van interviews en workshops met meer dan veertig deskundigen en stakeholders.

Het Rathenau Instituut houdt zich al ruim dertig jaar bezig met onderzoek en debat over de impact van wetenschap, innovatie en technologie op de samenleving. Ook in de eerdere publicaties Cyberspace zonder Conflict (2019) en Een nooit gelopen race (2017) besteedde het instituut aandacht aan vraagstukken op het gebied van cyberweerbaarheid.