AIV pleit voor meer solide financiering van ontwikkelingssamenwerking

De Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) pleit in een vandaag verschenen advies voor een stabiel en voorspelbaar financieel kader voor de Nederlandse officiële ontwikkelingshulp (ODA). Aanpassingen zijn volgens de raad wenselijk om als land betrouwbaar en effectief bij te kunnen blijven dragen aan de aanpak van mondiale uitdagingen en onze rol in een geopolitieker Europa en een meer verdeelde wereld effectief te spelen.

Volgens internationale afspraken dient Nederland minimaal 0,7% van het bruto nationaal inkomen aan ontwikkelingssamenwerking te besteden. De daadwerkelijke financiële ruimte ligt echter al jaren veel lager en fluctueert bovendien sterk, onder meer door diverse toerekeningen zoals de kosten van de eerstejaarsopvang van asielzoekers en niet-militaire steun aan middeninkomenslanden (o.a. Oekraïne) die mogen worden gerapporteerd als officiële ontwikkelingshulp. Dergelijke toerekeningen concurreren direct met de inzet van de Nederlandse hulp aan de armste landen.

AIV-voorzitter Bert Koenders: “Een stabiel en voorspelbaar budget voor ontwikkelingssamenwerking is een belangrijk middel voor Nederland om aan internationale afspraken te voldoen en ons een betrouwbaar bondgenoot te tonen. Het levert ons land bovendien meer invloed op in een geopolitiek sterk verdeelde wereld. De Nederlandse ontwikkelingssamenwerking is essentieel om de doelstellingen van ons buitenlandbeleid te kunnen verwezenlijken, waaronder het aanpakken van de grondoorzaken van armoede, klimaatverandering, terreur en irreguliere migratie.”

Volgens de AIV kan de kern van de huidige ODA-systematiek worden behouden, maar zijn aanpassingen wenselijk om fluctuaties te beperken en de voorspelbaarheid van het budget te vergroten, wat de doelmatigheid en doeltreffendheid van de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking ten goede komt. De AIV beveelt het kabinet onder andere aan het ODA-budget te borgen op een niveau dat hoog genoeg is om de gestelde doelen te bereiken, waarbij de internationale norm en afspraak van 0,7% als ankerpunt wordt aangehouden, zonder tussentijdse aanpassingen te doen op basis van nieuwe economische prognoses. Ook wordt voorgesteld een limiet in te voeren voor toegerekende kosten voor de eerstejaarsopvang van asielzoekers, naar het model van Zweden, om plotselinge bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking te voorkomen.

Het advies wordt op 14 maart door Bert Koenders aangeboden aan demissionair minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Geoffrey van Leeuwen. Op 20 maart bespreekt de Tweede Kamer het advies.