Steeds meer gemeenten pakken straatintimidatie aan

Op zaterdag 8 maart, op Internationale Vrouwendag, sluiten vijf nieuwe gemeenten zich aan bij het programma Veilige Steden. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) heeft extra geld beschikbaar gesteld zodat Alkmaar, Amersfoort, Apeldoorn, Deventer en Haarlem zich bij het programma kunnen aansluiten. Deze gemeenten committeren zich daarmee aan een actieve aanpak van straatintimidatie. En dat is hard nodig, want nog steeds ervaren te veel meiden, vrouwen en lhbtiqa+ personen onveiligheid op straat. 

Naroepen, achtervolgen, betasten: meiden en vrouwen krijgen er onevenredig vaak mee te maken. Uit onderzoek van het CBS blijkt dat twee derde van de vrouwen van 12 tot 25 jaar weleens is lastiggevallen op straat. Ook lhbtiqa+ personen maken intimidatie op straat vaak mee. Vooral in het uitgaansleven komt intimidatie van meiden, vrouwen en lhbtiqa+ personen veel voor. Maar liefst 86 procent van de vrouwen is ongewenst aangeraakt in het uitgaansleven. Zulke intimidatie zorgt ervoor dat meiden en vrouwen hun gedrag aanpassen: ze mijden oogcontact, nemen een andere route of blijven in het uiterste geval thuis. Seksuele intimidatie leidt dus tot minder vrijheid voor meiden, vrouwen en lhbtiqa+ personen. 

Sleutelrol voor gemeenten 

Gemeenten hebben een sleutelrol in de aanpak van straatintimidatie en het ministerie van OCW wil hen daarbij ondersteunen. Samen zijn zij verantwoordelijk voor de veiligheid van alle inwoners en voor de openbare orde. Binnen het OCW-programma Veilige Steden zetten de deelnemende gemeenten zich extra in voor die veiligheid. Met de vijf nieuwe gemeenten zijn er nu in totaal 25 steden aangesloten bij Veilige Steden. Movisie-projectleider Djoeke Ardon: ‘Al sinds de jaren 70 demonstreren vrouwen voor meer veiligheid op straat. Steeds meer gemeenten maken hier nu werk van en sluiten zich aan bij Veilige Steden. Dat is goed nieuws voor meiden, vrouwen en lhbtiqa+ personen. Zij moeten zich vrij kunnen voelen op straat op welk moment en op welke plek dan ook.’ 

Beleid dat werkt 

Om gemeenten te ondersteunen bij de aanpak van straatintimidatie heeft het ministerie van OCW het landelijke programma Veilige Steden opgezet. Kennisinstituut Movisie voert het programma uit en ondersteunt gemeenten met kennis over beleid dat werkt tegen straatintimidatie. Die kennis is beschikbaar, maar is vaak versnipperd en voor gemeenten soms lastig te vinden. Movisie brengt deze kennis bijeen en brengt gemeenten met elkaar in contact.  

Wat vinden we normaal? 

Voor de aanpak van straatintimidatie is het veranderen van de sociale norm belangrijk. Wat vinden we normaal en wat niet? Een sociale norm veranderen is niet eenvoudig, maar het kan wél. Zeker nu er steeds meer bewustzijn is van geweld tegen meiden en vrouwen en er een voortdurend maatschappelijk debat is over grensoverschrijdend gedrag. Maar hoe pak je dat aan? Hoe krijg je zicht op de veiligheid in de stad? Welke aanpakken werken en welke niet? Hoe passen thema’s zoals gendersensitiviteit, preventie en diversiteit hierbij? Dat zijn vragen waar het programma Veilige Steden zich op richt. Met het delen van kennis, bieden van individueel advies, bijeenkomsten en het delen van goede voorbeelden. Zo kunnen gemeenten ook van elkaar leren en hoeft niet iedere gemeente opnieuw het wiel uit te vinden in de aanpak van straatintimidatie.