'Nederland kan van België leren hoe burgers te betrekken bij radioactief afval'

Veel media berichten deze week over onrust onder Groningers over mogelijke berging van radioactief afval in deze provincie. Hoewel er nog geen concreet plan is, toont de onrust dat radioactief afval een maatschappelijk vraagstuk is, en niet alleen een technische kwestie. Van België kunnen we leren hoe je burgers goed betrekt bij de besluitvorming.

Als burgers en andere belanghebbenden onvoldoende betrokken worden bij besluitvorming rond radioactief afval, kunnen gemaakte plannen stuiten op weerstand en geen doorgang vinden. Dat blijkt uit onderzoek van het Rathenau Instituut, waarin we analyseerden hoe in de afgelopen decennia de besluitvorming rond radioactief afval plaatsvond in Nederland en in andere landen.

Op dit moment is nog niet bekend hoe Nederland wil besluiten over de berging van radioactief afval, en waar zo'n berging moet komen. Een van onze aanbevelingen aan het kabinet is nu te beginnen met het inrichten van het besluitvormingsproces. Het kan honderd jaar duren voordat een definitieve berging is gerealiseerd. Het kost tijd onderzoek te doen naar veiligheid, met lokale vertegenwoordigers te overleggen en een locatie te vinden.

België is hierin enkele stappen verder. Het land heeft bijvoorbeeld al een ondergronds laboratorium gebouwd, en zijn bevolking geraadpleegd in een groot maatschappelijk debat.

In lijn met de aanbeveling van het Rathenau Instituut wil de Nederlandse regering in samenspraak met de samenleving een plan van aanpak opstellen, dat in 2027 gereed moet zijn. De lessen uit België over burgerparticipatie komen daarbij goed van pas.