LUMC-onderzoek toont voordelen van opvang met intacte navelstreng bij vroeggeboorte

Onderzoek in Nederlandse neonatologie centra, geïnitieerd door het Leids Universitair Medisch Centrum, heeft aangetoond dat het intact laten van de navelstreng bij het reanimeren van te vroeg geboren baby’s voordelen heeft voor zowel ouders als kind. In het LUMC heeft het team van neonatoloog Arjan te Pas hiervoor een nieuwe manier ontwikkeld waarbij gebruik gemaakt wordt van een speciale reanimatietafel, de Concord. De zogeheten ABC3-studie laat onder anderen zien dat deze manier van reanimeren leidt tot snellere stabilisatie, minder complicaties en afgenomen angst bij ouders. 

Risico’s van navelstreng te vroeg afklemmen

Wereldwijd ervaren 35000 baby’s per dag problemen bij de geboorte. De meeste van deze kinderen worden te vroeg geboren, een deel hiervan ervaart ademhalingsproblemen. Tot op heden wordt bij deze kinderen de navelstreng snel afgeklemd en doorgeknipt zodat ze urgente zorg kunnen ontvangen. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat deze methode voordat een baby zelfstandig ademt, tijdelijk zorgt voor een verminderde bloedsomloop van de baby. Dit kan leiden tot een gevaarlijke daling van de hartfunctie en vergroot het risico op schade aan organen, vooral de hersenen en darmen.

Arjan te Pas: ‘’Door te wachten met afklemmen totdat de bloedstroom in de longen is toegenomen kan deze tijdelijke “shock” worden voorkomen. Daarnaast krijgen de baby’s nog het zuurstofrijke bloed uit de placenta dat ze hard nodig hebben terwijl hun ademhaling op gang kan worden gebracht. De nieuwe methodiek  kan orgaanschade voorkomen bij deze kwetsbare groep baby’s.’’

Onderzoek in 9 neonatale centra in Nederland

In samenwerking met het Neonatologie Netwerk Nederland werd de studie uitgevoerd in alle Nederlandse centra voor neonatale intensive care.  Het onderzoek richtte zich op baby’s die vóór 30 weken zwangerschap werden geboren. In totaal deden 669 baby’s mee, verdeeld over twee groepen. Een die gereanimeerd werd met een intacte navelstreng en een waarbij de navelstreng werd doorgeknipt voor de reanimatie.

De studie laat zien dat reanimatie aan de navelstreng een gezonde overleving (zonder ernstige complicaties) met 3,5% verbetert. Hoewel dit verschil niet statistisch significant was, was er bij mannelijke baby’s wel een significante verbetering. Dit is belangrijk omdat mannelijke baby’s bij de geboorte vaak meer moeite hebben om zich aan te passen tijdens de transitie van foetus naar pasgeborene, vaker gereanimeerd moeten worden en slechtere uitkomsten hebben bij vroeggeboorte.

Ook hadden de baby’s waarbij de Concord is gebruikt minder bloedtransfusies nodig en liepen ze minder risico op een latere infectie, wat er op kan wijzen dat ze vaker stabiel zijn gedurende de opname. Tevens rapporteerden ouders minder angst en meer tevredenheid.

Te Pas: “Een belangrijke les die we van deze studie hebben geleerd is dat ervaring erg belangrijk is bij de implementatie van opvang aan de navelstreng bij de meest kwetsbare groep. Uit de studie bleek dat de gezonde overleving verbeterde, naarmate het aantal uitgevoerde procedures in een ziekenhuis toenam.”

Onderweg naar wereldwijde implementatie

Te Pas: ‘’Deze publicatie is een mooie mijlpaal van dit project waar we de laatste 10 jaar hard aan gewerkt hebben. Het is begonnen met experimenteel onderzoek in de Monash University in Melbourne, Australië, onder leiding van professor Stuart Hooper. De vertaling naar de kliniek, met daarbij de ontwikkeling van een reanimatietafel, is gedaan in het LUMC. Inmiddels is de Concord uitgegroeid tot een product dat wereldwijd in 80 ziekenhuizen wordt gebruikt. De klinische studies waren onderdeel van het promotieonderzoek van Ronny Knol, neonatoloog in het ErasmusMC Sophia. We geloven dat we met onze innovatie geboortes over de hele wereld kunnen verbeteren voor kind en ouders. Op onze eigen afdeling is deze methode al geïmplementeerd. We hopen met dit onderzoek een nieuwe stap te zetten naar verdere implementatie wereldwijd.’’