Nieuw HCSS-rapport: afnemende betrokkenheid van de VS bij Europese veiligheid.

Nieuw HCSS-rapport benadrukt afnemende betrokkenheid van de VS bij Europese veiligheid. Grote verschuiving in trans-Atlantische betrekkingen kan gevolgen hebben voor NAVO, EU en Europees defensiebeleid.

Den Haag, 8 november 2024 – Een nieuw rapport van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS), dat vandaag is uitgebracht, onderstreept de toenemende afname van de Amerikaanse betrokkenheid bij de veiligheid van Europa. Dit wijst op een mogelijke verschuiving in de langdurige trans-Atlantische relatie. Het rapport onderzoekt hoe structurele veranderingen in de wereldorde en binnenlandse politieke verschuivingen in de VS ervoor zorgen dat Europa een lagere prioriteit krijgt in het Amerikaanse buitenlands beleid, met ingrijpende gevolgen voor de NAVO, de Europese Unie en het bredere Europese defensiebeleid.

Het rapport, getiteld Twilight of Atlanticism, geschreven door strategisch analist Davis Ellison, beschrijft hoe de VS geconfronteerd wordt met nieuwe en concurrerende wereldwijde prioriteiten, in het bijzonder de opkomst van China en de impact daarvan op het Amerikaanse buitenlands beleid. Terwijl de Amerikaanse regering probeert haar middelen te verdelen over meerdere gebieden—Europa, Azië en het Midden-Oosten—geven Amerikaanse leiders signalen af dat de focus op de Europese veiligheid afneemt. Deze verschuiving is niet beperkt tot de huidige Biden-regering, maar maakt deel uit van een bredere, langetermijntrend van veranderende prioriteiten die de afhankelijkheid van Europa van Amerikaanse veiligheidswaarborgen zou kunnen beïnvloeden.

Belangrijkste bevindingen uit het rapport:

• Afnemende Amerikaanse focus op Europa: De VS verlegt geleidelijk de aandacht van Europa naar uitdagingen in Azië, met name door de toenemende geopolitieke invloed van China. Ondanks voortdurende steun voor Oekraïne in de oorlog met Rusland, richt het Amerikaanse buitenlands beleid zich steeds meer op de Indo-Pacifische regio, waarbij de beschikbare middelen beperkt zijn en de politieke wil om dezelfde mate van betrokkenheid bij de Europese defensie te behouden, afneemt.
• Veranderende politieke dynamiek in de VS: Binnenlandse verschuivingen in de Amerikaanse politiek spelen ook een grote rol. De toenemende politieke polarisatie en de veranderende demografische samenstelling van de Amerikaanse samenleving leiden tot een verminderde focus op Europa. De komende generatie Amerikaanse leiders, gevormd door gebeurtenissen zoals de oorlogen in Irak en Afghanistan, de financiële crisis van 2008 en de opkomst van het populisme, heeft minder affiniteit met traditioneel trans-Atlantisme.
• Het einde van de ‘Atlantische consensus’: Het tijdperk van Eurofiele Amerikaanse beleidsmakers loopt ten einde. Steeds vaker beschouwen Amerikaanse elites en het publiek Europa als welvarend genoeg om in zijn eigen veiligheid te voorzien, waarbij sommigen zelfs het Amerikaanse aandeel in de Europese defensie via de NAVO in twijfel trekken.
• Gevolgen voor de Europese veiligheid: Als deze trends aanhouden, kan Europa genoodzaakt zijn om een grotere verantwoordelijkheid te nemen voor zijn eigen defensie. De waarschijnlijke gevolgen hiervan zijn onder meer intensivering van defensie-uitgaven, een herziening van de defensiecapaciteiten van de EU en mogelijk een verminderde afhankelijkheid van de Amerikaanse nucleaire afschrikking. De rol van Europa binnen de NAVO en andere veiligheidskaders zal mogelijk opnieuw worden geëvalueerd om in te spelen op de veranderende Amerikaanse prioriteiten.
• Toekomstscenario's: Het rapport biedt een diepgaande analyse van vier belangrijke benaderingen binnen het Amerikaanse buitenlands beleid—liberale internationalisten, prioritisers, restrainers en de ‘America First’ nationaal-populisten—en hoe deze verschillende perspectieven de toekomst van de VS-Europa-relaties verder zouden kunnen vormgeven. Ook wordt ingegaan op de mogelijke impact van de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024 en de terugkeer van Donald Trump als president op dit veranderende landschap.

Conclusie: een oproep voor Europese zelfredzaamheid

Het nieuwe HCSS-rapport concludeert dat de tijd van het vertrouwen op de VS als primaire waarborg voor de Europese veiligheid mogelijk ten einde loopt. De trans-Atlantische samenwerking zal niet van de ene op de andere dag verdwijnen, maar er vinden wel aanzienlijke veranderingen plaats. Europa moet zich voorbereiden op een toekomst waarin het een veel grotere rol zal spelen in zijn eigen defensie- en veiligheidsbeleid.

Het volledige rapport is te vinden en te downloaden op de website van HCSS