Lessen uit het Landgevecht: Eén jaar Oorlog in Oekraïne

Na de Russische inval in Oekraïne is een grootschalige en zelfs nucleaire oorlog in Europa niet meer ondenkbaar, maar Europese landen staan pas aan het begin van een periode van herbewapening en wederopbouw van hun defensieapparaat.

Een nieuwe studie van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS) analyseert welke voorlopige lessen we kunnen leren na één jaar oorlog in Oekraïne. Deze eerste analyse heeft een focus op het landgevecht, want hoewel de Oekraïneoorlog vele dimensies kent, draait deze strijd in de kern vooral om het verdedigen, veroveren en heroveren van grondgebied waarbij de Russische en Oekraïense legers de hoofdrol spelen.

HCSS maakte een analyse van de voorlopige lessen voor het landoptreden die hieruit getrokken kunnen worden. Strategisch analisten Frederik Mertens, Björn de Heer, Tim Sweijs, Paul van Hooft en Frank Bekkers komen tot een aantal belangrijke observaties:

• Inzicht in de tegenstander is van fundamenteel belang. Afschrikking is immers niet mogelijk als wij elkaars signalen niet begrijpen.
• Gemechaniseerde infanterie, tanks en artillerie zijn essentieel, zowel om terrein te verdedigen als om terrein (terug) te veroveren.
• Onbemande vliegende systemen (drones) hebben een belangrijke operationele waarde als verkenningsmiddel op meerdere niveaus.
• Niet zichtbaar voor het blote oog, maar niet minder belangrijk, zijn cyber- en elektromagnetische oorlogsvoering ter ondersteuning van operaties in andere domeinen
• Voortzettingsvermogen is essentieel: om een oorlog vol te houden zijn grote voorraden noodzakelijk en moeten verliezen aan mankracht voortdurend aangevuld kunnen worden.
• Adaptief vermogen is de sleutel tot militair succes: de Oekraïense strijdkrachten hebben hele korte en snelle leercycli, maar ook Rusland leert van haar fouten.
• De Oekraïneoorlog kan op verschillende manieren eindigen, maar in vrijwel elk scenario zal Rusland de komende 10-15 jaar een geduchte militaire tegenstander en belangrijke dreiging voor de Europese veiligheid blijven.

De combinatie van dreiging en impact van dit type grootschalige conventionele oorlog vereist voorbereiding op een worst-case scenario. Het is raadzaam dat Europese krijgsmachten hierbij gebruikmaken van inzichten over strategie, organisatie en bevelvoering, technologie en platforms, wijze van optreden, en training en opleiding, op basis van een analyse van deze verschrikkelijke oorlog op het Europees continent.