'Gesloten jeugdzorg moet tijd krijgen om alternatieven te ontwikkelen'

Gecertificeerde aanbieders van JeugdzorgPlus (een vorm van gesloten jeugdhulp) moeten de tijd krijgen om alternatieve vormen te ontwikkelen voor intensieve gespecialiseerde zorg, om patiënten die dit nodig hebben adequaat te kunnen helpen. Het Rijk moet bijspringen en gemeenten ondersteunen bij noodzakelijke tariefsverhogingen, om de werkdruk voor jeugdbeschermers te verlagen.

Als dit niet gebeurt, zorgt afbouw van gesloten jeugdzorg ervoor dat kinderen die normaliter in de gesloten jeugdzorg verblijven in andere zorgvormen terecht komen. En dat heeft als gevolg dat daar de kosten toenemen, omdat er bijvoorbeeld meer personeel ingezet moet worden. Waardoor de verliezen zich verplaatsen. Het risico is dat het bestaan van de aanbieders acuut wordt bedreigd, maar ook dat alternatieven niet van de grond komen vanwege de kosten.

Ondanks de lagere bezetting in de JeugdzorgPlus is inderdaad niet de conclusie te trekken dat het aantal jongeren dat intensieve gespecialiseerde jeugdzorg nodig heeft is afgenomen. Volgens de meest recente cijfers van het CBS neemt de vraag naar de totale jeugdzorg alleen maar toe. Deels is de afname van de jeugdzorg met verblijf te verklaren door een verschuiving naar de ambulante jeugdzorg, dat echter niet altijd het juiste alternatief biedt voor passende zorg.

In oktober vorig jaar zijn bestuurlijke afspraken gemaakt over de bekostiging van de jeugdbescherming en jeugdreclassering. Daarin zijn ook afspraken gemaakt over de financiële bijdrage vanuit het Rijk. Om wachtlijsten voor cliënten en de werkbelasting voor jeugdbeschermers te verlagen, moet de werkdruk bij gecertificeerde instellingen omlaag. Dat vraagt om een tariefsverhoging. De totale kosten op macroniveau zijn geraamd op 60 miljoen euro. De dekking van deze kosten komt voor een deel van het Rijk: vanaf 2024 structureel 30 miljoen euro. Het resterende bedrag zullen de gemeenten zelf moeten ophoesten. Tariefsverhoging is nodig gezien de daling van het aantal cliënten in het gedwongen kader van de jeugdbescherming.