Overheid moet sturen op meer dan economische groei

Overheid moet sturen op meer dan economische groei

Burgers meten hun welvaart af aan meer dan hun materiële welzijn. Het gaat hen ook om factoren als gezondheid, veiligheid, de kwaliteit van hun woon- en leefomgeving of de kwaliteit van het onderwijs. Dat geheel van factoren noemen we brede welvaart. Als door de overheid op brede welvaart wordt gestuurd, dan zal dat leiden tot voor burgers beter beleid. Dit lukt echter alleen als bij het maken van dat beleid de voor- en nadelen systematisch worden gewogen. Op dit moment gebeurt dat onvoldoende. De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) stelt dit in zijn advies ‘Waardevol regeren: sturen op brede welvaart’ dat vandaag is aangeboden aan minister Hermans van Klimaat en Groene Groei, minister Heinen van Financiën en minister Beljaarts van Economische Zaken.

De Rli constateert dat verschillende factoren die de brede welvaart bepalen er niet goed voor staan. Zo staat onze natuur er niet goed voor, loopt het woningtekort op en stijgt het aantal mensen met obesitas. Op dit moment is er in het beleid van de overheid te weinig systematische aandacht voor al deze factoren. Bovendien gaat onvoldoende aandacht uit naar de verdeling van brede welvaart tussen groepen burgers, tussen huidige en toekomstige generaties en tussen het eigen land en andere landen. Door anders te werk te gaan, kan de politiek beter onderbouwde afwegingen maken. Dat maakt besluiten voor burgers beter. 

Om te sturen op brede welvaart moet de overheid volgens de raad: 

·           meer en betere informatie vergaren om de gevolgen van verschillende mogelijke beleidsmaatregelen en investeringen beter in kaart te brengen. Zo krijgen politici en bestuurders dilemma’s scherper in beeld;

·           beleidskeuzes baseren op deze informatie, zodat alle factoren van brede welvaart systematisch bij de afwegingen worden betrokken. Omdat niet iedereen hetzelfde wensbeeld van brede welvaart heeft, blijven de uiteindelijke beleidskeuzes door waarden gedreven en dus politiek;

·           in de rijksbegroting de consequenties van keuzes zichtbaar maken. Dat is een fundamentele verandering, omdat dan op meer dan alleen geld wordt gestuurd;

·           op regionaal niveau betere afspraken maken tussen rijk, provincies, gemeenten en waterschappen zodat ook regionaal beter op brede welvaart wordt gestuurd.