'Regering moet beter luisteren naar sector over doel voor emissieloos bouwen'

Dit is een expertquote van Chris van Veldhuizen, econoom en directeur HZC

U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van de naam van de expert en organisatie. Aanleiding: Bouwsector moet 100.000 graafmachines elektrificeren: 'Op dit moment maar 200 stuks' | BNR Nieuwsradio

In 2035 volledig emissieloos bouwen is de doelstelling van de Nederlandse overheid als invulling op de Europese richtlijn zero emission 2050. Een ambitieuze doelstelling die echter niet vooraf gevalideerd is met de kennis en ervaringen van partijen uit de sector zelf. De bouwsector wil graag, maar wel op basis van haalbare doelen.

Op 30 oktober is het Convenant Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB) ondertekend door diverse ministeries, lagere overheden, brancheorganisaties, opdrachtgevers, bouwers en toeleveranciers. Met het convenant spreekt de overheid een inspanningsverplichting met de sector af voor het bereiken van de doelstelling voor 2035.

Via een routekaart wordt stap voor stap toegewerkt naar dit doel, onder meer door bouwmachines te vervangen door emissieloze varianten. De overheid stelt een bedrag van ruim 1 miljard euro ter beschikking voor emissie-reducerende maatregelen. Vervanging van materieel, maar ook kennisontwikkeling voor slimmer/schoner werken. En geld voor aanbestedende overheden, ProRail en Rijksdiensten als RWS voor de hogere kosten van emissieloos aanbesteden.

Over nut en noodzaak hiervan is iedereen het eens. Over het tempo verschillen de meningen. Bij een Rondetafelgesprek over elektrificatie bij HZC werd vastgesteld dat er serieuze knelpunten zijn, die 2035 niet bepaald realistisch haalbaar maken. Denk aan beperkingen in grondstoffen en productiecapaciteit voor bouwmachines, energievoorziening op de bouwplaats, fors hogere kosten van elektrisch materieel (x factor 3) tegenover een iets hoger budget voor emissieloos aanbesteden. En ook niet te onderschatten: het adequaat uitgerust zijn van organisatie en medewerkers om met emissieloos materieel te werken.

Om een innovatie succesvol te implementeren moet deze zowel technisch als op organisatorisch en skills-niveau klaar zijn. Deze zogenoemde readiness levels zijn lang niet op niveau en zullen in de pas moeten lopen met het tempo van introductie van nieuw materieel.

Deze opstapeling van knelpunten maakt een vooraf gestelde harde zero emissie doelstelling voor 2035 niet realistisch. Het roept de vraag op waarom de sector niet vooraf nauw betrokken is bij het formuleren van de doelstellingen. Het is mooi dat Nederland zo ambitieus is. Maar we hoeven niet altijd het beste jongetje van de klas te zijn. Veel andere EU-landen zijn minder ver en ook de EU-richtlijn zelf geeft ruimte voor een minder snel tempo.

Vandaar een oproep aan overheid en politiek: ga in de geest van het SEB-Convenant écht in gesprek met de bouw- en infrasector en neem in de routekaart de noodzakelijke ruimte om op een realistisch haalbare en kwalitatief verantwoorde wijze te werken aan emissievermindering in de bouw. Via emissie- less gestaag tot uiteindelijk emissieloos in 2050.