'Zelfmonitoring is geen futuristisch droombeeld, maar een realistische oplossing'

• Smart Health

De WHO heeft, in samenwerking met het Special Programme in Human Reproduction (HRP) van de Verenigde Naties, een nieuwe digitale kit ontwikkeld waarmee zwangere vrouwen zelf hun bloeddruk kunnen meten. Essentieel om landen beter in staat te stellen zwangere vrouwen te helpen bij het omgaan met hypertensieve aandoeningen en zo ernstige gezondheidsproblemen voor zowel vrouw als baby te voorkomen. Deze innovatieve tool maakt zelfregie toegankelijk.

De druk op de zorg blijft toenemen en daarom is zelfregie belangrijker dan ooit. Innovaties die gezondheid meetbaar maken, zijn onmisbaar. Deze variëren van laagdrempelige horloges die stappen tellen tot apps die via lichttechnologie bloeddruk en hartslag meten en digitale full-bodyscans.

Maar het zelfinzicht dat mensen hiermee verkrijgen is slechts één onderdeel van de weg naar gedragsverandering en gezondheid. Naast inzicht zijn advies en actie essentieel. Hiervoor zijn tools nodig die niet alleen informeren over gezond gedrag en de risico’s van ongezond gedrag, maar die mensen ook in beweging brengen. Hulpmiddelen die inspelen op interne motivatie en zelfvertrouwen, en die op een leuke en haalbare manier tot leefstijlverbetering stimuleren.

Een grootschalige review van 34 studies onder 7603 mensen met chronische aandoeningen toont aan dat zelfmanagementinterventies leiden tot een betere kwaliteit van leven, meer zelfvertrouwen en eigen-effectiviteit en minder depressieve klachten. Dit leidt tot een betere uitkomst dan de reguliere zorg. Tegelijkertijd toont onderzoek aan dat mensen in sociaal-economisch kwetsbare posities vaak minder deelnemen aan dit soort interventies. De effectiviteit is lager wanneer zorg niet goed aansluit bij hun realiteit. Interventies moeten daarom rekening houden met gezondheidsvaardigheden, digitale geletterdheid, taalniveau en vertrouwen in zorg.

De WHO definieert zelfzorg als “het vermogen van individuen, gezinnen en gemeenschappen om gezondheid te bevorderen, ziekte te voorkomen, de gezondheid te behouden en met ziekte om te gaan – met of zonder de ondersteuning van een zorgverlener.” Door met behulp van innovatieve zelfmonitoring gezondheid in kaart te brengen, kunnen ernstige risicogevallen worden doorverwezen naar de juiste hulpverleners. Terwijl lagere risicogevallen zelfstandig aan de slag gaan met online platforms voor zelfregie.

Innovaties in zelfmonitoring moeten breed toegankelijk worden in zowel welvarende als laag- en middeninkomenslanden waar ziekenhuizen moeilijk te bereiken zijn. Mits tools voor zelfregie laagdrempelig en afgestemd op de doelgroep ook beschikbaar worden.