'Met onnodige verhoging CO2-heffing industrie prijst overheid bedrijven uit de markt'

Het demissionaire kabinet is van plan de CO2-heffing voor grote uitstoters te verhogen. Een onnodige verhoging, aangezien de heffing voor bedrijven geldt waarbij het doel al bereikt wordt met het Europese emissiehandelssysteem EU ETS. De overheid toont zich hiermee niet alleen onbetrouwbaar in al lopende onderhandelingen over maatwerkafspraken, maar zorgt ook voor een ongelijk Europees speelveld. In een tijd dat het Nederlandse vestigingsklimaat voor de industrie toch al onder druk staat kan dit zomaar de laatste slag zijn.

In Nederland doen ongeveer 400 bedrijven verplicht mee aan het Europese emissiehandelssysteem EU ETS. Zij betalen voor iedere ton CO2 die zij uitstoten, wat een prikkel is om de emissies te verminderen. Deze ETS-prijs lag het afgelopen jaar tussen de 60 en 100 euro per ton CO2.

In een tijd dat de ETS-prijs lager was dan nu, en te laag was om deze prikkel te geven, werd de Nederlandse CO2-heffing industrie voorgesteld. Deze heffing bestaat uit een oplopend tarief van 30 euro in 2021 tot 150 euro per ton in 2030 die je betaalt als de ETS-prijs lager is dan het tarief. Het tarief wordt alleen betaald over de emissies die méér worden uitgestoten dan de minst uitstotende vergelijkbare bedrijven in Europa. Toen de heffing werd geïntroduceerd was de ETS-prijs inmiddels gestegen waardoor de heffing de afgelopen jaren nul was.

De CO2-heffing industrie heeft dus gewerkt als bodemprijs en zekerheid gegeven aan investeringen om emissies te reduceren. Hoewel de ontwikkeling van de ETS-prijs moeilijk te voorspellen is, lijkt het huidige tariefpad van de heffing tot 150 euro in 2030 realistisch als bodemprijs.

Het kabinet stelt nu voor het tarief van de heffing vanaf 2028 voor de emissies boven 50 kiloton CO2 per jaar te verhogen naar 216 euro in 2030. Dit heeft effect op circa tachtig Nederlandse bedrijven met de hoogste emissies.

Ondertussen onderhandelt de overheid met de twintig grootste industriële CO2 uitstoters over zogenaamde maatwerkafspraken. Bedrijven met ambitieuze plannen worden hierin door de overheid gefaciliteerd. Er zijn inmiddels intentieverklaringen getekend en met een klein aantal bedrijven zijn vervolgstappen gezet.

Door nu de CO2-heffing Industrie te verhogen, veranderen tijdens de onderhandelingen de spelregels. De (veelal buitenlandse) hoofdkantoren zien hun onderhandelingspartner als onbetrouwbaar. Wat de onderhandelingspositie van de overheid verzwakt.

De huidige CO2-heffing industrie is een prima instrument. Het tussentijds verhogen van het tarief is niet alleen onnodig, omdat het EU ETS het doel borgt, maar het jaagt bedrijven naar andere (Europese) landen en schaadt de maatwerkafspraken. Niet doen dus.